Υγιεινά και νόστιμα αρτοσκευάσματα με χαρουπάλευρο!
Αυτό το χαρουπόψωμο και τα παξιμάδια χαρουπιού δείχνουν σοκολατένια και γλυκά, μα έχουν μόνο την υπόγλυκη γεύση του χαρουπιού. Συνοδεύουν δηλαδή άνετα το φαγητό μας αλλά είναι μοναδικά στο πρωινό με τυρί ή με μαρμελάδα και μέλι. Οι χαρουποκουλούρες μου (κατά το κριθαροκουλούρες η ονομασία που τους έδωσα), είναι από τα πιο νόστιμα αρτοσκευάσματα που έφτιαξα τον τελευταίο καιρό, και είναι αλήθεια πως έφτιαξα πολλά!
Δεν είναι ανάγκη να επαναλάβω για άλλη μια φορά εδώ πόσο πολύτιμο θεωρείται το χαρούπι και τα προϊόντα του από τους σύγχρονους διατροφολόγους. Θα επισημάνω ότι πολλοί το κατατάσσουν στις υπερτροφές με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό (προσωπικά δεν θεωρώ δόκιμο τον όρο για καμιά τροφή…).
Οι ηλικιωμένοι βέβαια στις περισσότερες περιπτώσεις ούτε να ακούσουν δεν θέλουν για χαρουπόμελα και για χαρουπάλευρα, επειδή έχουν συνδέσει το χαρούπι με φτώχεια, κατοχή και πείνα. Όμως οι νέοι, και κυρίως εκείνοι που ενδιαφέρονται για την υγιεινή διατροφή, ψάχνουν προϊόντα που να μη δίνουν κενές θερμίδες και καταφεύγουν πολύ συχνά σε παράγωγα του χαρουπιού.
Βλέπω συχνά πυκνά στις αναζητήσεις σας ότι σας ενδιαφέρουν συνταγές με χαρουπόμελο και χαρουπάλευρο ακόμη κι αν τα προμηθεύεστε από το εμπόριο. Πιστεύω ότι υπάρχουν αρκετές ήδη, καθώς και η παρασκευή τους ακόμη κι αν αυτή δεν αφορά πολλούς. Ειδικά η παρασκευή χαρουπόμελου πιστεύω πως ήταν η πρώτη συνταγή που δημοσιεύτηκε σε ελληνικό site γιατί είχα αναζητήσει πολύ επίμονα τρόπους να το φτιάξω και δεν είχα βρει πουθενά στο διαδίκτυο. Το ίδιο έγινε και με το χαρουπάλευρο παρόλο που η ανάρτηση είναι μεταγενέστερη. Χαράμισα αρκετά χαρούπια μέχρι να τα πετύχω όπως ήθελα! Χαρουπόμελο φτιάχνω κάθε χρόνο, αλλά χαρουπάλευρο χρησιμοποιώ του εμπορίου, κυκλοφορεί πια παντού.
Υπάρχουν συνταγές για δύο κέικ, νηστίσιμο και αρτύσιμο, κουλουράκια, παξιμαδάκια γλυκά. Όσοι χρησιμοποιούν τα χαρουποπροϊόντα τα φτιάχνουν και τα ξαναφτιάχνουν όπως μου γράφουν. Στη συνολική πρόταση του 2017 με 9 συνταγές που τα περιέχουν, προστέθηκε φέτος ένα ακόμη κέικ που άρεσε πολύ σε όσους το δοκίμασαν.
Η σημερινή συνταγή θεωρώ ότι είναι από εκείνες που θα αρέσουν πολύ σε όσους αγαπούν το χαρουπάλευρο. Στην ουσία είναι συνταγή χαρουπόψωμου που με κατάλληλη επεξεργασία θα μας δώσει άγλυκα παξιμάδια για κάθε χρήση! Εμείς το καταναλώσαμε και νωπό και παξιμαδιασμένο και διαπιστώσαμε πως ήταν νόστιμο κι έτσι κι αλλιώς. Βασίστηκα στην παραδοσιακή συνταγή για κουλουροπούλες και πρόσθεσα κι εδώ αρκετά μπαχαρικά που έδεσαν τέλεια με το χαρούπι.
Τα μικρά ταίριαξαν σε πράσινες σαλάτες (υπέροχα στη σαλάτα με γλιστρίδα), τα μεσαία και οι κουλουρίτσες χρησιμοποιήθηκαν ως συνοδευτικό φαγητού, ως βάση γι αυτό που λέμε «κουκουβάγια» (με λάδι και ντομάτα) αλλά και στο πρωινό τα απολαύσαμε με βούτυρο και μαρμελάδα ροδάκινο με στέβια (όπου και είχα υποσχεθεί τη συνταγή τους)!
Υλικά
280 ml νερό ΖΑΡΟΣ
200 gr σταρένιο αλεύρι ολικής άλεσης
130 gr αλεύρι σκληρό
100 gr χαρουπάλευρο
120 ml ελαιόλαδο
30-40 gr νωπή μαγιά ή 10-14 gr ξηρή μαγιά
1 κουταλάκι αλάτι
1 κουταλάκι κύμινο
1/2 κουταλάκι κανέλα
1/2 κουταλάκι πιπέρι
Προαιρετικά: 1 κουταλάκι ζάχαρη για τη μαγιά
1/2 κουταλάκι μοσχοκάρυδο ή γλυκάνισο
Επί το έργον
Διαλύουμε τη μαγιά σε 200 ml νερό, προσθέτουμε τη ζάχαρη και 2 κουταλιές από το σκληρό αλεύρι και ανακατεύουμε να γίνει χυλός. Σκεπάζουμε με μεμβράνη και αφήνουμε να φουσκώσει.
Ωστόσο ετοιμάζουμε τα υπόλοιπα υλικά: σε ένα μπολ ανακατεύουμε τα αλεύρια και προσθέτουμε τα μπαχαρικά και το αλάτι. Όταν φουσκώσει η μαγιά την προσθέτουμε στο μείγμα των στερεών μαζί με το υπόλοιπο νερό και 100 ml περίπου από το ελαιόλαδο. Ζυμώνουμε ώστε να έχουμε μια κανονική ζύμη. Προσθέτουμε και το υπόλοιπο ελαιόλαδο για το «γλυκοζύμωμα» δηλαδή για να στρώσει η ζύμη, να ξεκολλά από τα χέρια.
Σκεπάζουμε και αφήνουμε να ξανανεβεί. Χωρίζουμε σε 4 ή 8 ίσα μέρη. Για τις κουλουρίτσες και τα μικρά ντακάκια χώρισα σε 8 ίσα μέρη ενώ για τους ντάγκους σε 4. Πλάθουμε πρώτα σε κυλίνδρους και μετά στο σχήμα που θέλουμε, και αραδιάζουμε σε ταψί. Τα σκεπάζουμε με μια πετσέτα, αφήνουμε να ανεβούν ξανά και ψήνουμε σε προθερμασμένο στους 180-190 βαθμούς φούρνο (αντιστάσεις) για 30 λεπτά περίπου σε μια σχάρα λίγο πιο κάτω από τη μεσαία.
Τα καταναλώνουμε ως ψωμί ή τα παξιμαδιάζουμε: κόβουμε τις κουλουρίτσες στη μέση και τους ντάγκους σε φετάκια και τα ξαναφουρνίζουμε στους 130-140 βαθμούς (κατά προτίμηση στον αέρα τώρα) για 30 περίπου λεπτά ή μέχρι να στεγνώσουν εντελώς.
Τα αποθηκεύσουμε σε μπολ που σκεπάζει για να μη πάρουν υγρασία.
Το πλάσιμο και το παξιμάδιασμα περιγράφονται με περισσότερες λεπτομέρειες στην ανάρτηση για τις κριθαροκουλούρες.
Παρατηρήσεις
- Αν χρησιμοποιήσουμε ξηρή μαγιά η διαδικασία απλοποιείται γιατί την προσθέτουμε κατευθείαν στο μείγμα των αλεύρων και δεν χρειάζεται να την αναπιάσουμε πρώτα. Τη δεύτερη φορά τα έφτιαξα με ξηρή μαγιά και νομίζω ότι ήταν πολύ πιο εύκολα. Έφτιαξα μάλιστα μόνο μισή δόση και τα ζύμωσα σαν croutons για τις σαλάτες μας, όπως τα αντίστοιχα croutons με το κρίθινο αλεύρι. Κάποια στιγμή θα δοκιμάσω και με προζύμι σε συνταγή γιατί υποθέτω ότι θα της ταιριάζει η υπόξινη γεύση του προζυμιού.
- Στην παρασκευή των φωτογραφιών η μαγιά φαίνεται να είναι 50 gr γιατί σε δόσεις των 50 gr την διατηρώ στην κατάψυξη, αλλά αφαίρεσα λίγη όταν την χρησιμοποίησα. Ανάλογα με το πόσο ζεστή είναι ημέρα θα βάλουμε 30-40 gr για τις παραπάνω ποσότητες αλεύρων. Η πολλή μαγιά αλλοιώνει τη γεύση των αρτοσκευασμάτων και ειδικά αν μείνουν δεν είναι καθόλου εύγευστα.
- Όπως έχω ξαναγράψει, σε ανεβατές ζύμες είναι προτιμότερη η χρήση καλού εμφιαλωμένου νερού γιατί το νερό του δικτύου πολλές φορές είναι σκληρό ή χλωριωμένο και εμποδίζει το σωστό φούσκωμα.
- Η ζάχαρη είναι μόνο ένα κουταλάκι και τη χρησιμοποιώ κυρίως για να υποβοηθήσω το ανέβασμα της μαγιάς. Μπορούμε να την παραλείψουμε εντελώς!
- Αν φτιάξουμε πολύ μικρά τα παξιμαδάκια μας μπορεί να διαφοροποιηθούν λίγο προς τα κάτω οι χρόνοι ψησίματος και παξιμαδιάσματος.
Η συνταγή περιέχει τοποθέτηση προϊόντος. Προβάλλουμε αποκλειστικά προϊόντα που ταιριάζουν με την φιλοσοφία του site και που χρησιμοποιούμε κι εμείς οι ίδιοι.
Βαγγελιώ Κασσαπάκη
Η Βαγγελιώ, δημιουργός, υπεύθυνη για το βασικό περιεχόμενο και "ψυχή" του site, είναι μαθηματικός, πτυχιούχος της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Ε.Α.Π. (Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό) με σεμινάρια και επιμορφώσεις στην "Κρητική Διατροφή" και καταρτισμένη στο πρόγραμμα "Γαστρονομικός Τουρισμός και Διεθνής Γαστρονομία" του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου. Μαγείρισσα με μεράκι και περιέργεια για τα παλιά και τα καινούρια εδέσματα, τα παλιά και τα καινούρια προϊόντα και υλικά που παράγει η Κρήτη αλλά και όλος ο κόσμος. Κυρίως και πάνω από όλα όπως λέει η ίδια, μητέρα και γιαγιά υπέροχων παιδιών και εγγονιών που ευτυχώς έχουν μάθει να εκτιμούν την καλή κουζίνα και τις σωστές πρώτες ύλες!
Πολύ ωραία
Ευχαριστώ πολύ!