Τα πεντανόστιμα vegetarian «μπιφτέκια» μου!
Θα μου πείτε: «και γιατί τα εισαγωγικά στον τίτλο, μια χαρά μπιφτέκια δείχνουν!». Τι να κάνω, δεν μπορώ να παρακάμψω την ετυμολογία της λέξης: μπιφτέκι < (άμεσο δάνειο) γαλλική bifteck < αγγλική beefsteak < beef (βοδινό κρέας) + steak (μπριζόλα). Έτσι θα το βρούμε στα ετυμολογικά λεξικά και βέβαια εδώ ελλείπει εντελώς το beef!
Παρόλο που θα νόμιζε κανείς ότι είναι μόδα των τελευταίων χρόνων, ότι δημιουργήθηκαν με τις νέες διατροφικές τάσεις των vegan και vegetarian, οι κεφτέδες οσπρίων δεν είναι κάτι ασηνύθιστο στην κουζίνα μας. Φαβοκεφτέδες και ρεβιθοκεφτέδες φτιάχναμε πάντα, με διάφορους τρόπους και συνταγές, μόνο που τους τηγανίζαμε και δεν τους λέγαμε μπιφτέκια! Εδώ έχω εκτός από τους τηγανητούς, και ρεβιθοκεφτέδες φούρνου.
Αξιοποίηση περισσευμάτων θα μπορούσα να τους πω, ή τρόπους για να φάνε όσπρια και τα πιο μικρά παιδιά που συνήθως δεν τα αγαπούσαν. Το «νεωτερικό» κατά τη γνώμη μου είναι η ανάμειξη πολλών και διαφορετικών οσπρίων (πράγμα που δεν συνέβαινε στις παλιές συνταγές), και το ψήσιμο στον φούρνο ή στο γκριλ που από κεφτέδες έκανε αυτές τις παρασκευές μπιφτέκια! Ο συγκεκριμένος συνδυασμός κρίνεται επιτυχημένος και λόγω νοστιμιάς του αποτελέσματος, αλλά και λόγω του ότι αυτά όσπρια βράζουν στον ίδιο χρόνο οπότε τα βράζουμε μαζί!
Τα υλικά για τα «μπιφτέκια» της σημερινής ανάρτησης προέκυψαν από το περίσσευμα των οσπρίων που έβρασα για τα ψαροκόλλυβα των Θεοφανίων. Είχα βράσει μαζί γίγαντες-ρεβίθια επειδή έχουν παρόμοιους χρόνους βρασμού, και σε άλλη κατσαρόλα φακές-μαυρομάτικα. Εκ των υστέρων, οι ποσότητες μου φάνηκαν μεγάλες κι έτσι ο συνδυασμός «γίγαντες-ρεβίθια», δεν χρησιμοποιήθηκε εξ ολοκλήρου. Επειδή έχω ανακατέψει κι άλλη φορά αυτά τα δυο όσπρια σε κεφτέδες, τα κράτησα στο ψυγείο και έφτιαξα αυτά τα πολύ νόστιμα μπιφτέκια.
Κι επειδή τον τελευταίο καιρό το air-fryer έχει μπει για τα καλά στην κουζίνα μου, θεώρησα καλό να το δοκιμάσω κι εδώ. Το αποτέλεσμα ήταν άψογο! Καλύτερο από του τηγανιού, και βέβαια πιο υγιεινό. Η παλιότερή μου δοκιμή είχε γίνει με κοινά φασόλια και χωρίς αυγό (τότε τα είχα ψήσει στον φούρνο…) αλλά με τις σημερινές μικροαλλαγές στη συνταγή θαρρώ πως πέτυχαν περισσότερο! Τα σερβίραμε και με τις ροδέλες κρεμμυδιών που συνοδεύουμε τα ψητά μας και ταίριαξαν τέλεια. Θεώρησα καλό να βάλω άμεσα τη συνταγή γιατί λίγο πολύ όλοι έχουμε βαρεθεί το κρέας αυτές τις μέρες.
Υλικά
Περίπου 450gr όσπρια, ζυγισμένα βαρασμένα και στραγγισμένα
2 μέτρια κρεμμμύδια (περίπου 100gr)
5-6 κλωναράκια μαϊντανό χωρίς τα χοντρά κοτσάνια
4 κουταλιές (60 ml) ελαιόλαδο
1 αυγό
80-100 gr τριμμένη ντομάτα ή σάλτσα από κονσέρβα
Αλάτι
Πιπέρι
Κύμινο ή ρίγανη
60-80 gr τριμμένη φρυγανιά
Για το τηγάνι: ελαιόλαδο και λίγο αλεύρι για το αλεύρωμα
Για το air-fryer και τον φούρνο: Λίγο ελαιόλαδο
Επί το έργον
Αλέθουμε στο multi τα όσπρια στον βαθμό που τα θέλουμε (βελουτέ ή λίγο πιο κοκκώδη). Βάζουμε σε μπολ τον πολτό και προσθέτουμε το κρεμμύδι πολύ λεπτοκομμένο ή τριμμένο στον τρίφτη της ντομάτας. Προσθέτουμε και όλα τα υπόλοιπα υλικά εκτός από τη φρυγανιά και «ζυμώνουμε» πολύ καλά το μείγμα μας. Μετά προσθέτουμε σταδιακά τη φρυγανιά μέχρι να έχουμε ένα μείγμα που να είναι σταθερό και να πλάθετε σε κεφτέδες-μπιφτέκια. Αν έχουμε χρόνο, το αφήνουμε να σταθεί για κανένα μισάωρο να δέσουν οι γεύσεις.
Α) Στο τηγάνι: πλάθουμε μεγαλούτσικους κεφτέδες αφού κάψει το ελαιόλαδο τους αλευρόνουμε και τους τηγανίζουμε λίγους λίγους για να μην πέφτει η θερμοκρασία του τηγανιού. Τους βγάζουμε σε χαρτοπετσέτες να στραγγίξουν το περίσσιο λάδι και τους σερβίρουμε ζεστούς.
Β) Για το air fryer ή τον φούρνο: πλάθουμε «μπιφτέκια», τα απλώνουμε σε χαρτί ψησίματος ελαφρά λαδωμένο και ψήνουμε στους 180 βαθμούς για 15 λεπτά χωρίς να τα γυρίσουμε. Γυρίζουμε και από την άλλη πλευρά και ψήνουμε 5-10 λεπτά ακόμη, να ροδίσουν. Τα σερβίρουμε ζεστά. Στον φούρνο χρειάζονται πάνω κάτω μισή ώρα, στους 180 βαθμούς και λίγη ώρα στο γκριλ για να ροδίσουν.
Παρατηρήσεις
- Επειδή είναι παρασκευή που σίγουρα αξίζει να γίνει και από μόνη της (όχι μόνο από περισσεύματα), για τις παραπάνω ποσότητες υπολογίζω από ¾ της κούπας από κάθε όσπριο πριν μαγειρευτούν. Τα έβαλα αποβραδίς στο νερό και τα έβρασα στην χύτρα ταχύτητας.
- Δεν έχω δοκιμάσει με άλλο συνδυασμό οσπρίων τη συνταγή, αλλά ευχαρίστως θα πρόσθετα λίγες φακές ή θα αντικαθιστούσα τα φασόλια με μαυρομάτικα. Πάντως το ένα από τα δυο (ή φασόλια ή ρεβίθια) θα το κρατούσα ως βάση, είναι πιο αμυλώδη από άλλα όσπρια και «δένουν» πολύ καλά το μείγμα μας ακόμη κι αν δεν βάλουμε αυγό.
- Θεωρώ το κύμινο πιο «χειμωνιάτικο» μπαχαρικό, αλλά και η ρίγανη συνδυάζεται τέλεια με τα υπόλοιπα υλικά.
- Αν τα προτιμήσουμε τηγανητά, μπορούμε να ελαττώσουμε λίγο το ελαιόλαδο του μείγματος.
Βαγγελιώ Κασσαπάκη
Η Βαγγελιώ, δημιουργός, υπεύθυνη για το βασικό περιεχόμενο και "ψυχή" του site, είναι μαθηματικός, πτυχιούχος της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Ε.Α.Π. (Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό) με σεμινάρια και επιμορφώσεις στην "Κρητική Διατροφή" και καταρτισμένη στο πρόγραμμα "Γαστρονομικός Τουρισμός και Διεθνής Γαστρονομία" του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου. Μαγείρισσα με μεράκι και περιέργεια για τα παλιά και τα καινούρια εδέσματα, τα παλιά και τα καινούρια προϊόντα και υλικά που παράγει η Κρήτη αλλά και όλος ο κόσμος. Κυρίως και πάνω από όλα όπως λέει η ίδια, μητέρα και γιαγιά υπέροχων παιδιών και εγγονιών που ευτυχώς έχουν μάθει να εκτιμούν την καλή κουζίνα και τις σωστές πρώτες ύλες!
