Μια πολύ ταιριαστή προσθήκη!
Την έφτιαξα πριν από λίγες μέρες, και απόψε είναι ήδη στη φάση προετοιμασίας και την ξαναφτιάχνω (αν μου το επιτρέψει η ΔΕΗ). Με την κακοκαιρία, οι συνεχείς διακοπές ρεύματος κάνουν δύσκολο και το μαγείρεμα εκτός από όλα τα άλλα… Η προσθήκη ξινόχοντρου σε μια «μοντέρνα» σχετικά σούπα, μπορεί να ήταν έμπνευση της τελευταίας στιγμής, αλλά όχι κάτι ξεχωριστό για τις μαγειρικές συνήθειες της κρητικιάς μαγείρισσας. Παντού μπαίνει ο χόντρος και ο ξινόχοντρος στα μέρη μου. Στα γιαχνιά, στα όσπρια, στα γεμιστά, στις σούπες.
Απόρησα μάλιστα όταν διάβασα κάπου ότι τον δοκίμασαν σε γιαχνί με λαχανικά εποχής και δεν τον είχαν ξαναδεί έτσι, οπότε εξεπλάγησαν με την πρωτοτυπία και τη νοστιμιά του πιάτου. Σε πιάτα με πράσα, κουνουπίδι, με μελιτζάνες, με φασολάκια, ακόμη και με σκέτες πατάτες και κρεμμύδια ο ξινόχοντρος δίνει άλλη γεύση και άλλη διατροφική αξία. Βέβαια, η Κρήτη είναι μεγάλο νησί και έτσι πράγματα που συνηθίζονται στη μια άκρη μπορεί να μην έχουν δοκιμαστεί στην άλλη αν δεν είναι «διάσημα».
Τα φαγητά της σπιτικής κατσαρόλας βασίζονταν όπως έχουμε ξαναπεί στο «βρισκούμενο» και ο ξινόχοντρος κάποιες εποχές ήταν σταθερά «βρισκούμενος». Τώρα βέβαια τα βρισκούμενα είναι πολλά και ποικίλα, κακό δεν είναι να τα συνδυάζουμε και να δημιουργούμε καινούρια πιάτα! Αυτό έκαναν οι μανάδες μας και οι γιαγιάδες μας, αυτό κάνουμε κι εμείς με τα δικά μας βρισκούμενα! Σεφ δεν είμαστε , αλλά πολλοί καλοί συνδυασμοί έχουν προκύψει σε σπιτικές κουζίνες. Κι αυτό δεν το λέω εγώ αλλά πολλοί αξιόλογοι σεφ!
Κι επειδή προχθές σε κοινοποίηση στο facebook της κρεατόσουπας με ξινόχοντρο είχα πολλά ερωτήματα για το τι είναι ο ξινόχοντρος, να διευκρινίσω ότι άλλο ο ξινόχοντρος κι άλλο ο τραχανάς. Προσωπικά τα αγαπώ και τα δυο (η πεθερά μου έφτιαχνε εξαιρετικό ξινό τραχανά και τον μαγείρευε τέλεια), αλλά ο ξινόχοντρος δεν είναι τραχανάς.
Φτιάχνεται με σπασμένο στάρι που το λέμε χόντρο, άρα έχει κάπως μεγαλύτερη διατροφική αξία αφού περιέχει και το φλοιό του σταριού και όχι μόνο το εσωτερικό του. Σκέτο «χόντρος» είναι το σπασμένο στάρι. «Ξινόχοντρος» είναι το παρασκεύασμα που προκύπτει αν το ανακατέψουμε με ξινισμένο γάλα. Υπάρχουν δυο συνταγές για την παρασκευή του στο site. Προφανώς η κλασική που έχω από τη μάνα και τη γιαγιά μου, αλλά και μια πιο σύγχρονη που ευγενικά που παραχώρησε μια χανιώτισσα φίλη.
Αλλά ας πάμε στη σουπίτσα μας που προέκυψε όπως προανέφερα για να αποφύγω την πατάτα και το κορν φλάουρ στο δέσιμο της σούπας μου, υλικά που περιέχει η άλλη μου συνταγή για κολοκυθόσουπα.
Υλικά
1 μικρό ξερό κρεμμύδι
30-45 ml ελαιόλαδο
1 κουταλάκι βούτυρο (προαιρετικά)
350-400 gr κολοκύθα
Αλάτι
600 -800 ml νερό
Λίγο φρέσκο ή ξερό τριμμένο τζίντζερ (δείτε παρατηρήσεις)
Περίπου 80 gr ξινόχοντρο
Για το σερβίρισμα, λίγο μπούκοβο και λίγο κρεμώδες τυρί ή στραγγιστό γιαούρτι
Επί το έργον
Σωτάρουμε με το ελαιόλαδο και το βούτυρο το ψιλοκομμένο κρεμμύδι και προσθέτουμε την κολοκύθα σε κυβάκια και λίγο νερό. Αλατίζουμε και μαγειρεύουμε σε μέτρια θερμοκρασία με μισοσκεπασμένη κατσαρόλα μέχρι να μαλακώσει αρκετά η κολοκύθα προσθέτοντας νερό σταδιακά (πρόσθεσα 100 ml στην αρχή, άλλα 100-150 ml αργότερα).
Τρίβουμε λίγο ξερό τζίντζερ ή ψιλοκόβουμε λίγο φρέσκο. Όταν μαλακώσει αρκετά η κολοκύθα τη λιώνουμε με την κουτάλα του πουρέ ή την αλέθουμε στο multi (ανάλογα με το πόσο βελουτέ μας αρέσει) και προσθέτουμε 400-500ml νερό. Όταν πάρει βράση προσθέτουμε τον ξινόχοντρο και βράζουμε σε μέτρια θερμοκρασία μέχρι να μαλακώσει και να χυλώσει η σούπα μας.
Σερβίρουμε με μπούκοβο καυτερό ή γλυκό και με στραγγιστό γιαούρτι ή κάποιο κρεμώδες τυρί.
Παρατηρήσεις
- Για πιο πλούσια γεύση μπορούμε να προσθέσουμε κύβο λαχανικών σπιτικό ή του εμπορίου.
- Το νερό που προσθέτουμε τελικά εξαρτάται από το πόσο πηκτή μας αρέσει η σούπα. Μπορούμε να αυξήσουμε λίγο την προτεινόμενη ποσότητα.
- Αν δεν έχουμε τζίντζερ αρωματίζουμε με άλλο μπαχαρικό. Με την κολοκύθα ταιριάζουν πολύ το κύμινο και το μοσχοκάρυδο κατά τη γνώμη μου.
Βαγγελιώ Κασσαπάκη
Η Βαγγελιώ, δημιουργός, υπεύθυνη για το βασικό περιεχόμενο και "ψυχή" του site, είναι μαθηματικός, πτυχιούχος της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Ε.Α.Π. (Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό) με σεμινάρια και επιμορφώσεις στην "Κρητική Διατροφή" και καταρτισμένη στο πρόγραμμα "Γαστρονομικός Τουρισμός και Διεθνής Γαστρονομία" του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου. Μαγείρισσα με μεράκι και περιέργεια για τα παλιά και τα καινούρια εδέσματα, τα παλιά και τα καινούρια προϊόντα και υλικά που παράγει η Κρήτη αλλά και όλος ο κόσμος. Κυρίως και πάνω από όλα όπως λέει η ίδια, μητέρα και γιαγιά υπέροχων παιδιών και εγγονιών που ευτυχώς έχουν μάθει να εκτιμούν την καλή κουζίνα και τις σωστές πρώτες ύλες!
