Μελιτζάνες με ξινόχοντρο

Παραδοσιακό πεντανόστιμο πιάτο της κρητικής κουζίνας! 

Μερικές φορές οι συνδυασμοί της παραδοσιακής κουζίνας εκπλήσσουν με την σοφία τους. Δεν ξέρω με ποια λογική προέκυψαν, ίσως στους περισσότερους η αρχή έγινε με το «βάζω στο τσικάλι μου ό,τι  πέψει (στείλει) ο Θεός». Αν ταίριαζαν, αν χόρταιναν, αν δεν κόστιζαν, γινόταν συνήθεια και καθιερωνόταν, γινόταν παράδοση. Σήμερα ένα τέτοιο συνδυασμό έχει η συνταγή μας: μελιτζάνες με ξινόχοντρο!

Κι έγραφε προ καιρού ένας φίλος στο facebook, δεν θυμάμαι για ποιο πιάτο, αλλά αναφερόταν σε κάποιο νεωτερισμό λέγοντας: « Μην απορρίπτεις το καινούριο… Έτσι αρχίζουν όλα. Κάποια νοικοκυρά δοκίμαζε στο φαγητό της μια παραλλαγή, μια νέα προσθήκη, το λεγε στη γειτόνισσα και στόμα με στόμα το φτιάχνανε πολλές το καινούριο πιάτο. Αν ήτανε καλό… Κι έτσι προχωρούσε η μαγειρική κι εξελισσόταν η κουζίνα…». Δεν θυμάμαι ποιος ήταν, αν διαβάσει την ανάρτηση θα χαρώ να προσθέσω το όνομά του. Άλλωστε το νόημα των λόγων του γράφω, κι όχι αυτολεξεί το κείμενό του!

«Βάλε μπρε μια χαχαλιά (χούφτα)  ξινόχοντρο να βγατίσει (αυγατίσει), να χορτάσουνε κιόλας», φαντάζομαι το διάλογο. «Να γλυκάνει το φαητό να δέσει κι η σάλτσα (ν)του όμορφα». Μέλωμα χωρίς μέλι, δέσιμο χωρίς κορνφλάουρ και τα συναφή… Κι έτσι είναι πράγματι. Μελωμένο φαγάκι, δεμένη σάλτσα, χορταστικό και νόστιμο. Κλασικό το τουρλού μας με τον ξινόχοντρο, και χοχλιούς όταν μας βρίσκονται! Πιάτο της αγροτικής κουζίνας με υψηλή διατροφική αξία και εξαιρετική γεύση!

Στις νηστείες με σκέτο χόντρο, τον άλλο καιρό με ξινόχοντρο.  Γιατί άλλο το ένα κι άλλο το άλλο. Λυπάμαι που τα συγχέουν ακόμη και ειδικοί, αλλά χόντρος είναι το σκέτο σπασμένο στάρι ενώ ξινόχοντρος είναι το παρασκεύασμα που προκύπτει αν αυτό το στάρι βράσει με ξινισμένο γάλα. Ο ξινόχοντρος τρώγεται βέβαια και νωπός, αλλά η μεγαλύτερη ποσότητα αποξηραίνεται και αποθηκεύεται. Είναι ο αντίλογος της Κρήτης στον τραχανά της υπόλοιπης Ελλάδας, και τον φτιάχνουμε στο σπίτι αλλά υπάρχει πια και στο εμπόριο!

Ο αποξηραμένος ξινόχοντρος προστίθεται σε σούπες και σε πολλά άλλα φαγητά. Νοστιμίζει όλα σχεδόν τα λαδερά του καλοκαιριού μα ο συνδυασμός με τις με μελιτζάνες θεωρώ πως είναι από τους καλύτερους. Και για να το διευκρινίσουμε, το φαγητό είναι ΜΕΛΙΤΖΑΝΕΣ με ξινόχοντρο. Οι μελιτζάνες κυριαρχούν εδώ (θα το δείτε και στις ποσότητες), άλλο ο χόντρος με λαχανικά.