Η παλαμίδα (και όχι μόνο ) σε μια μυρωδάτη πεντανόστιμη σάλτσα!
Το δεντρολίβανο, το αρισμαρί όπως το λέμε στην Κρήτη, είναι από τα αγαπημένα μυρωδικά της κουζίνας μας. Σε ψητά και σε τηγανητά δίνει ιδιαίτερο άρωμα και χαρακτηριστική γεύση. Ο συνδυασμός του με ξύδι είναι από τους ωραιότερους και είναι αυτός που χαρακτηρίζει τη σάλτσα σαβόρε.
Από μια «βόλτα» στο διαδίκτυο είδα ότι σε πολλές περιοχές σαβόρε ή σαβόρι ή σαβόρο λένε μια σάλτσα που περιέχει και ντομάτα. Συνηθίζεται πολύ στα Ιόνια νησιά. Η κρητική εκδοχή είναι μάλλον παλαιότερη αφού η ντομάτα μπήκε σχετικά πρόσφατα στο ελληνικό εδεσματολόγιο, μόλις το 1818. Ίσως η συνταγή να έχει ιταλική προέλευση όπως δηλώνει η ονομασία της.
Με ξύδι λοιπόν, μ’ αρισμαρί κι αλεύρι αρτύζουμε από χοχλιούς και τηγανητά λαχανικά ως συκώτι και ψάρια. Αυτή η νόστιμη σάλτσα είναι εκτός των άλλων και εξαιρετικό συντηρητικό. Τα «σαβοριασμένα» ψάρια και το συκώτι διατηρούνται 2-3 μέρες σαν φρέσκα. Γι αυτό και συνηθιζόταν πολύ στην προ ψυγείων εποχή. Επίσης χρησιμοποιείται για να φρεσκάρει μεσημεριανά τηγανητά ψάρια. Ταιριάζει με όλα σχεδόν τα ψάρια αλλά περισσότερο με τα λιπαρά.
Παλαμίδες, σαβρίδια, φρίσσες αλλά και μεγαλούτσικες γόπες και όλα τα ψάρια που τηγανίζονται σε φέτες αποκτούν άλλη γεύση με το ξύδι και το αρισμαρί. Όλα εκείνα τα ψάρια που θεωρούνται δεύτερης κατηγορίας, αναβαθμίζονται με το σαβόρε. Προσωπικά, δεν τρώγω παλαμίδα μαγειρεμένη με άλλο τρόπο. Αφήστε δε τη νοστιμιά που δίνει στο ψωμί αν δεν φοβηθούμε τις θερμίδες και το απολαύσουμε μουσκεμένο στο σκουρόχρωμο υγρό…
Υλικά
Παλαμίδα ή άλλο ψάρι κυρίως από αυτά που αναφέρονται παραπάνω (το δικό μου ήταν 700 γραμμάρια, χωρίς το
κεφάλι)
Αλεύρι για το αλεύρωμα των ψαριών
Αλάτι
Ελαιόλαδο για το τηγάνισμα
2 κουταλάκια αρισμαρί αποξηραμένο ή 2 κλαδάκια φρέσκο (δεντρολίβανο)
1/4 -1/3 κούπας ξύδι
Επί το έργον
Δείτε την παρασκευή στο αναλυτικό μας βίντεο και διαβάστε τις παρατηρήσεις παρακάτω. Για κάθε απορία είμαστε στη διάθεσή σας!
Εγγραφείτε στο κανάλι μας στο youtube για να μην χάνετε κανένα βίντεο της σελίδας μας!
Κόβουμε την παλαμίδα σε φέτες πάχους 1,5 εκατοστού περίπου. Καλύτερα να μας την κόψει ο ψαράς μας. Την πλένουμε πολύ καλά, να μην κοκκινίζει καθόλου το νερό , να μην μείνει καθόλου αίμα στη σάρκα της. Αν πρόκειται για ψάρι χωρίς πολλά αίματα, παραλείπουμε αυτό το στάδιο. Την αφήνουμε να στραγγίξει σε στραγγιστήρι και την αλατίζουμε.
Βάζουμε αλεύρι σε ένα ρηχό πιάτο και αλευρώνουμε όλα τα κομμάτια της, να πάει παντού αλεύρι. Βάζουμε σε τηγάνι το ελαιόλαδο να κάψει αλλά όχι να καπνίζει. Τινάζουμε το πολύ αλεύρι και βάζουμε τα κομμάτια της παλαμίδας λίγα λίγα να τηγανιστούν. Τα γυρίζουμε και από τις δύο πλευρές.Αν χρειαστεί, χαμηλώνουμε λίγο τη θερμοκρασία να μη καίγονται πριν να ψηθούν στο εσωτερικό τους. Τα βγάζουμε σε γυάλινο ή μεταλλικό σκεύος σχετικά βαθύ. Όταν τελειώσουμε με τα ψάρια , προσθέτουμε στο τηγάνι 2 κλαδάκια ή 2 κουταλιές φυλλαράκια αρισμαρί και το ξύδι και αφήνουμε να πάρει 1-2 βράσεις. Περιχύνουμε τα ψάρια.
Τα σερβίρουμε ζεστά ή σε θερμοκρασία δωματίου. Είναι πολύ νόστιμα αν μείνουν για λίγη ώρα στη ξιδάτη σάλτσα να μαριναριστούν και να πάρουν τα αρώματά της.
Παρατηρήσεις
1)Φτιάχνω το σαβόρε στο λάδι που έχει τηγανιστεί το ψάρι μου. Μπορούμε βέβαια να χρησιμοποιήσουμε καθαρό ελαιόλαδο. Τότε θα του προσθέσουμε 1 κουταλιά αλεύρι, θα το ανακατέψουμε, και πριν μαυρίσει θα προσθέσουμε το αρισμαρί και το ξύδι. Επίσης μπορούμε να προσθέσουμε ελαιόλαδο αν έχει μείνει λίγο με το τηγάνισμα των ψαριών.
2)Όπως έχω ξαναγράψει, όταν τηγανίζουμε ψάρια δεν πρέπει να τα γυρίζουμε διαρκώς γιατί τραυματίζεται η σάρκα τους, λαδοπίνουν και δεν κάνουν ωραία κρούστα. Βάζουμε λίγα κομμάτια κάθε φορά για να μη κρυώνει το λάδι και τα γυρίζουμε το πολύ δυο φορές από κάθε πλευρά.
3)Μερικές φορές τώρα τελευταία χρησιμοποίησα στα σαβόρε μου βαλσάμικο ξύδι. Ειλικρινά, αξίζει το κόστος! Ταιριάζει υπέροχα!
4)Φυλάσσω το αρισμαρί σε κλαδάκια αφού το ξεράνω. Δεν το μαδάω και προτιμώ να το χρησιμοποιώ σε κλαδάκια για να μη γεμίζουν “βελόνες” τα τηγανητά μου.
5) Επειδή θα περιχύσουμε τα ψάρια με καυτό ελαιόλαδο, προτιμούμε να τα βγάζουμε σε πυρέξ ή σε μεταλλικό σκεύος. Τα πλαστικά δεν είναι κατάλληλα λόγω της υψηλής θερμοκρασίας του λαδιού.
Δοκιμάστε τη σάλτσα σαβόρε! Σαβοριασμένα όπως τα λέμε, τα ψάρια τρώγονται ευχάριστα και κρύα! Για μερικούς μάλιστα, κρύα είναι πιο νόστιμα.
Καλημέρα Βαγγελιώ μου, μου άνοιξες την όρεξη και έχω ψάρια σήμερα, θα τα κάνω με τον δικό σου τρόπο έχω αφρόψαρα, σαφρίδια για την ακρίβεια, θα τους βάλω μπαλσάμικο, για να δούμε, φαίνονται υπέροχα τα δικάσου, δεν έχω ξαναφάει με ξύδι!!!! Πολλά φιλάκια !!!
Ζουζού πρέπει να τα δοκιμάσεις. Είναι πραγματικά ιδιαίτερα!
Ωραίο και αυτό το σαβόρ(ο) έτσι το έλεγε ο άντρας μου, που όμως στην πατρίδα του Πελοποννησο το φτιάχνουν με ντομάτα. Όμως θυμάμαι όταν ήμουν παιδί στη Μυτιλήνη η γιαγιά το έφτιαχνε με ξύδι. Αυτή η παραλλαγή με το μπαλσάμικο θα πρέπει να είναι εξαιρετική γιατί τον γαύρο τηγανιτό εγώ τον βρέχω με ξύδι ή ξύδι μπαλσάμικο πριν τον φάω. Και αυτό παλιά αγαπημένη συνήθεια του άντρα μου.
Πολλά φιλια Βαγγελιώ μου!!
Εμείς Μαρία μου την συνταγή με την ντομάτα (εντελώς παρόμοια) τη λέμε "ψάρια μαρινάτα". Με σκέτο ξύδι είναι καλύτερα κατά τη γνώμη μου. Με το βαλσάμικο είναι ακόμη πιο ωραία!
Γνωρίζω αυτόν τον τρόπο παρασκευής και συντήρησης ψαριών,χωρίς όμως ποτέ να τον έχω δοκιμάσει προσωπικά.Εκείνο για το οποίο αναρωτιέμαι είναι το εξής..το τελικό αποτέλεσμα είναι υπόξινο ή κατά το στάδιο βρασμού ,το ξύδι χάνει αυτήν την ιδιότητα και δίνει απλά μία ξεχωριστή νοστιμιά?Θέλω να πω ΄΄φαίνεται΄΄η γεύση του?Το ρωτώ επειδή ο γυιός μου απεχθάνεται το ξύδι και την έντονη μυρωδιά του.
Ευχαριστώ πολύ!
Φωτεινή καλώς όρισες! Ευχαριστώ για την επίσκεψη και το σχόλιο. Ναι το τελικό αποτέλεσμα είναι υπόψινο αλλά παραδόξως ειδικά με το βαλσάμικο δεν μυρίζει ξύδι. Δοκιμάστε τη όταν θα ξανατηγανίσεις ψάρια σε μερικά απ' αυτά ώστε αν δεν σας αρέσουν έτσι να μη στερηθείτε τα υπόλοιπα.
Πολύ μ' άρεσε το σαβόρε, και η παλαμίδα σου Βαγγελιώ μου! Μοσχομύρισε και το ξυδάκι και το δενδρολίβανο!
Αν σου πω ότι μόνο έτσι την τρώγω Μάρθα θα το πιστέψεις; Με τους άλλους τρόπους μου μυρίζει πολύ έντονη ψαρίλα…
Θα το δοκιμάω οπωσδήποτε με μπαλσάμικο, βρίσκω τον τρόπο που μαγείρεψες το ψάρι σου απολύτως του γούστου μου!
Καλό απόγευμα Βαγγελιώ μου, φιλιά!
Έλενα τον κάνουμε τόσο συχνά, ιδιαίτερα για να φρεσκάρουμε μεσημεριανά ψάρια που νόμιζα ότι τον είχα βάλει στο blog!
Καλησπέρα Βαγγελιώ μου!!σίγουρα θα την κάνουμε την συνταγή σου,την κοιτάξαμε με τη μητέρα μου λίγο πριν και θα μπεί σε εφαρμογή,Η μητέρα μου μου είπε ότι έτσι κάνουνε και στην Κέρκυρα (Savoro) ορισμένα άλλα ψαράκια!!ευχαριστούμε πολύ για την πρότασή σου!!και η παρουσίασή σου τέλεια όπως πάντα!!φιλάκια και καλό Σ/Κ!!
Πολύ θα χαρώ να μάθω τις εντυπώσεις σας! Είναι πράγματι ωραίος τρόπος για τα "βαριά" ψάρια!
πολύ καλό πιάτο μπράβο σου
Ευχαριστώ!!!
Πολύ γευστική συνταγή που ξεφεύγει από τα συνηθισμένα! Θα δοκιμαστεί!
Φιλάκια, Βαγγελιώ μου!!!
Δεν μπορείς να φανταστείς πόσο συνηθισμένος τρόπος είναι εδώ κάτω :-)!
Τι ωραία λέξη "αρισμαρί". Έχεις ξαναπεί για το σαβόρε αλλά δεν το έχω κάνει. Σήμερα με έπεισες όμως ότι πρέπει να το κάνω άμεσα. Το δεντρολίβανο που βάζεις είναι αποξηραμένο; Αν βάλουμε φρέσκο;
Ναι Κική μου, κι εμένα μ' αρέσει η λέξη. Να σκεφτείς ότι την είχα σκεφτεί για όνομα του blog αλλά υπήρχε! Είναι από το rosemary μάλλον… Βάζω και φρέσκο όταν έχω και αποξηραμένο. Το συγκεκριμένο είναι …φρεσκοαποξηραμένο :-). Μόλις το είχα αποξηράνει και το μάζεψα για φύλαξη!
ΤΡΕΛΕΝΩΜΑΙ ΓΙΑ ΣΑΒΟΡΟ ΜΕ ΣΤΑΥΡΙΔΙΑ ΚΑΙ ΛΕΥΚΑΔΙΤΙΚΗ ΣΥΜΤΑΓΗ
[…] λόγω του ξυδιού. Πολύ συχνά κάνουμε σαβόρε τα ψάρια και μάλιστα τα «βαριά» (παλαμίδες, σαβρίδια, κ.ά.) , το […]
Το σαβορε το έφταιξα με γαλέο και πολύ μας άρεσε, το άρωμα του δεντρολίβανου υπέροχο!Την επόμενη φορά θα δοκιμάσω με μπαλσάμικο!
Ευχαριστώ που το δοκιμάσατε και χαίρομαι που σας άρεσε! Ταιριάζει πράγματι με όλα τα τηγανητά ψάρια. Το βαλσάμικο το αναβαθμίζει!
Χαίρομαι που σας άρεσε! Με το βαλσάμικο σε μερικές συνταγές (ψάρια και συκώτι…) είναι ακόμη πιο νόστιμο!