Κρομμυδοκαλίτσουνα (κρεμμυδοκαλίτσουνα, κρεμμυδοπιτάκια τηγανιού)

Vegan/vegetarian

Κλειστά, νόστιμα τηγανητά πιτάκια με χανιώτικη καταγωγή είναι τα κρομμυδοκαλίτσουνα. Νοστιμιά που επιδέχεται πολλές παρεμβάσεις, συνταγή με απλά υλικά, συνέχεια του προηγούμενου post θα την έλεγα… Το συνθετικό –καλιτσούνι που συναντούμε σε πολλά πιτάκια τηγανιού κυρίως της Δυτικής Κρήτης (κρομμυδοκαλίτσουνα, χορτοκαλίτσουνα , μυζηθροκαλίτσουνα κλπ) παραπέμπει στο ιταλικό calzone.

Άλλωστε το σχήμα των τηγανητών καλιτσουνιών δεν διαφέρει από τα ιταλικά calzone. Βέβαια, εκείνα είναι μεγαλύτερα και ψήνονται στο φούρνο αλλά κάποια σχέση πρέπει να έχουν οι ονομασίες. Στην Ανατολική Κρήτη καλιτσούνια λέμε τα γνωστά πασχαλινά γλυκίσματα με μυζήθρα, ανεβατά ή λυχναράκια.

Όσο για το πρώτο συνθετικό… Ακόμη στα χωριά της Κρήτης τα κρεμμύδια πολλοί τα λένε κρομμύδια , λέξη που έχει ρίζα το αρχαίο «κρόμμυον» βέβαια!

Τα κρομμυδοκαλίτσουνα όπως λέω και παραπάνω έχουν «ευέλικτη» γέμιση. Τα ξερά κρεμμύδια άλλοτε συνδυάζονται με ντομάτα (τις εποχές που βρίσκουμε ώριμες υπαίθριες ντομάτες) και άλλοτε με μυρωδάτα χόρτα συνήθως μάραθα. Η ξινομυζήθρα προστίθεται σε εποχές που δεν νηστεύουμε αλλά μπορούμε και να την παραλείψουμε.

Στην περιοχή μας τα καλύτερα κρεμμύδια είναι τα κασσανιώτικα. Πολλοί λένε ότι είναι από τα καλύτερα όλης της Ελλάδας. Οι Κασσάνοι είναι ένα χωριό στην ενδοχώρα του νομού Ηρακλείου, με πλούσια ιστορία , φυσικές ομορφιές, και βυζαντινές εκκλησίες με αξιόλογες τοιχογραφίες. Βλέπετε, αν και η Κρήτη θεωρείται πρώτης επιλογής τουριστικός προορισμός, ανεπτυγμένη τουριστικά είναι μόνο στα παράλιά της. Κι όμως η ενδοχώρα της κρύβει τόσα αξιόλογα μέρη !

Στους Κασσάνους λοιπόν, παράγονται εκλεκτά γεωργικά προϊόντα με κορυφαία και ονομαστά τα κασσανιώτικα μυρωδάτα πορτοκάλια, και τα γλυκά εξαιρετικής γεύσης κρεμμύδια που τρώγονται πολύ ευχάριστα ακόμη και ωμά, χωρίς να καίνε τον ουρανίσκο.

Τέτοια χρησιμοποίησα κι εγώ για τα σημερινά πιτάκια μου που σας βεβαιώνω ότι είναι από τα νοστιμότερα κρητικά πιτάκια.

Υλικά:

Α. Για τη ζύμη

1 κούπα νερό

½ κούπα ελαιόλαδο

Χυμό ενός λεμονιού

Λίγη ρακή (ένα σφηνάκι)

Ελάχιστο αλάτι

Μισό κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις και λίγο ακόμη για το άνοιγμα των φύλλων

Β. Για τη γέμιση

½ κιλό κρεμμύδια (ζυγίστηκαν καθαρισμένα)

½ κούπα ελαιόλαδο

1 κούπα ντομάτα

150 γραμμάρια ξινομυζήθρα προαιρετικά (ή τρίμματα φέτας)

2 κουταλιές σιμιγδάλι

Αλάτι

Πιπέρι

Επιπλέον, ελαιόλαδο για το τηγάνισμα.

Επί το έργον:

Ετοιμάζουμε τη γέμιση: Κόβουμε τα κρεμμύδια σε λεπτές φέτες .Βάζουμε σε κατσαρόλα το λάδι και μόλις ζεσταθεί τα προσθέτουμε και ανακατεύουμε να λαδωθούν όλα και να σωταριστούν.Πρέπει να αλλάξουν λίγο το χρώμα τους αλλά να μη καούν.

Μόλις πιουν το υγρό που θα κατεβάσουν προσθέτουμε λίγο νεράκι και συνεχίζουμε το βράσιμο. Μόλις μαλακώσουν αρκετά προσθέτουμε την ντομάτα και συνεχίζουμε το βράσιμο μέχρι να απορροφηθούν τα υγρά και να μείνει σχεδόν στεγνό το μείγμα της γέμισης.

Κλείνουμε το μάτι και προσθέτουμε το σιμιγδάλι. Αλατοπιπερώνουμε, ανακατεύουμε και αφήνουμε το μείγμα να κρυώσει ελαφρά.

Ετοιμάζουμε τη ζύμη:

Ανακατεύουμε τα υγρά υλικά της ζύμης, προσθέτουμε το αλάτι και το αλεύρι σταδιακά και ζυμώνουμε μέχρι να έχουμε μια ζύμη που να μη κολλά στα χέρια. Αφήνουμε να ξεκουραστεί τουλάχιστον για μισή ώρα.

Δείτε το κατατοπιστικό μας βίντεο για τη ζύμη και το άνοιγμα του φύλλου και γραφτείτε στο κανάλι μας στο youtube:

Ωστόσο θα έχει πέσει και η θερμοκρασία της γέμισης οπότε προσθέτουμε την ξινομυζήθρα, αν βάλουμε.

Ανοίγουμε φύλλο όπως στις χορτόπιτες και τις σαρικόπιτες ( δηλαδή όχι πολύ λεπτό όπως στα μυζηθροπιτάκια) και κόβουμε στρογγυλά φυλλαράκια με διάμετρο 10-12 εκατοστά (τελευταία χρησιμοποιώ το σκέπασμα του multi και βγαίνουν κανονικά στο μέγεθος).

Βάζουμε μια κουταλιά γέμιση σε καθένα και τα κλείνουμε είτε με τσιμπήματα όπως στις χορτόπιτες, είτε πατώντας με ένα πιρούνι γύρω γύρω.

Τα τηγανίζουμε σε καυτό λάδι γυρίζοντάς τα και από τις δύο μεριές, χωρίς να τα τρυπήσουμε και τα βγάζουμε σε χαρτί κουζίνας.

Είναι πολύ νόστιμα και ζεστά και σε θερμοκρασία δωματίου. Ταιριάζουν και με ρακή και με μπύρα και με ένα ροζέ κρασάκι.

Παρατηρήσεις:

1) Όπως έχω ξαναγράψει, η αντιστοιχία στις ποσότητες γέμισης-ζύμης στις πιτούλες μας, είναι ενδεικτική. Αν το φύλλο είναι πολύ λεπτό, θα περισσέψει ζύμη.

Αν βάζουμε λίγη γέμιση ή μας αρέσει λίγο πιο χοντρό το φύλλο, θα περισσέψει γέμιση. Προτιμώ να περισσεύει ζύμη γιατί διατηρείται 3-4 μέρες στη συντήρηση και μήνες στην κατάψυξη.

2) Στη γέμιση μπορούμε να βάλουμε και κάποιο καπνιστό αλλαντικό όταν χειμωνιάσει περισσότερο. Ταιριάζει περίφημα. Η δική μου πρόταση είναι φυσικά το κρητικό απάκι.

Βρείτε μας:

Facebook

Instagram

Youtube

Βαγγελιώ Κασσαπάκη

Η Βαγγελιώ, δημιουργός, υπεύθυνη για το βασικό περιεχόμενο και "ψυχή" του site, είναι μαθηματικός, πτυχιούχος της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Ε.Α.Π. (Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό) με σεμινάρια και επιμορφώσεις στην "Κρητική Διατροφή" και καταρτισμένη στο πρόγραμμα "Γαστρονομικός Τουρισμός και Διεθνής Γαστρονομία" του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου. Μαγείρισσα με μεράκι και περιέργεια για τα παλιά και τα καινούρια εδέσματα, τα παλιά και τα καινούρια προϊόντα και υλικά που παράγει η Κρήτη αλλά και όλος ο κόσμος. Κυρίως και πάνω από όλα όπως λέει η ίδια, μητέρα και γιαγιά υπέροχων παιδιών και εγγονιών που ευτυχώς έχουν μάθει να εκτιμούν την καλή κουζίνα και τις σωστές πρώτες ύλες!