Οι πιο αγαπημένες χορτόπιτες της Κρήτης, είναι με άγρια γιαχνερά χόρτα!
Άλλωστε το άναμμα του φούρνου δεν ήταν εύκολη υπόθεση για να γίνεται συχνά πυκνά. Γιατί , συχνά πυκνά έφτιαχναν πιτάκια τηγανιού ,είτε με μυζήθρα (ξινή ή γλυκιά) είτε με χόρτα. Τεχνικές κατασκευής πάρα πολλές που θα τις δούμε οπωσδήποτε εν καιρώ…
Οι χορτόπιτες ή βρουβόπιτες όπως τις λέγανε παλιότερα, είναι ένα από τα αγαπημένα είδη τηγανητής πίτας στην Κρήτη. Η ποικιλία των άγριων χόρτων είναι τόσο μεγάλη που αμφιβάλλω αν το μείγμα γεμίσματος έχει την ίδια σύσταση σε είδη και σε ποσότητες δυό φορές ακόμη και από την ίδια νοικοκυρά.
Τώρα το καλοκαίρι το μείγμα αυτό βασιζόταν στα βλίτα και προσέθεταν κρεμμυδάκια, μαϊντανό και άλλα ήμερα μυρωδικά. Η πανδαισία όμως αρωμάτων και γεύσεων, είναι στα χόρτα του χειμώνα και της άνοιξης. Μυρώνια, καυκαλίθρες, αγριομάραθα, αγριόπρασα, κουτσουνάδες, γαλατσίδες, αρχατζίκοι, λάπαθα και …τι άλλο να πρωτοθυμηθώ, δημιουργούν γεμίσματα μοναδικής νοστιμιάς και συνθέσεις που εντυπωσιάζουν ακόμη και δύσκολους γευσιγνώστες. Υπήρξε φορά που είχα στο μείγμα μου παραπάνω από είκοσι λογιών χόρτα! Κι η μάνα μου λέει πως η τέχνη είναι να πετύχεις την ισορροπία! Να μη καλύπτει το ένα το άλλο αλλά να “ακούγονται” όλα…
Τα τελευταία χρόνια όλες μας κρατάμε στην κατάψυξη μερικά τέτοια χειμωνιάτικα χόρτα τσιγαρισμένα, για να φτιάξουμε βρουβόπιτες για τους αγαπημένους που ζουν στην Αθήνα και μας έρχονται το καλοκαίρι. Ας δούμε λοιπόν πώς γίνονται :
Υλικά
Α.Ζύμη
2 φλυτζάνες νερό χλιαρό (κάθε μια ήταν 220 ml όταν τη μέτρησα στην κούπα μέτρησης)
1 φλυτζάνα λάδι
Μισή φλυτζάνα ρακή
Χυμό ενός λεμονιού
Λίγο αλάτι
Περίπου ένα κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις
Β.Γέμιση
1,5 περίπου κιλά χόρτα άγρια για πίτες .Θα μπορούσαν να είναι 200 γραμμάρια από κάθε είδος , κι ένα ματσάκι μάραθο. Πρέπει οι γεύσεις να ισορροπούν και να μην υπερισχύει κάποια. Στην Κρήτη τα πουλάνε (για όσους δεν μπορούν να τα βρουν μόνοι τους) σε μεγάλα μάτσα που αποτελούνται από ποικιλία χόρτων και τα λέμε γιαχνερά. (Εναλλακτικά: Μισό κιλό σπανάκι, μισό κιλό βλίτα, ένα μάτσο άνιθο, ένα μάτσο μαϊντανό, λίγα γούλα (σέσκουλα), λίγα πράσα)
1-2 ξερά κρεμμύδια
Μισή φλυτζάνα λάδι
Αλάτι
Πιπέρι
Γ.Λάδι για το τηγάνισμα
Επί το έργον
Καθαρίζουμε και πλένουμε πολύ καλά τα χόρτα και τα ψιλοκόβουμε. Σε μεγάλη κατσαρόλα μαραίνουμε το κρεμμύδι με το λάδι και ρίχνουμε τα χόρτα (Ρίχνουμε πρώτα τα μάραθα γιατί είναι πιο τραχιά.Βάζουμε λίγο νεράκι, τα βράζουμε λίγα λεπτά και ρίχνουμε και τα υπόλοιπα. Αλατοπιπερώνουμε και τα αφήνουμε να γίνουν. Μπορεί να χρειαστεί να προσθέσουμε λίγο νεράκι.
Εν τω μεταξύ φτιάχνουμε ένα κανονικό ζυμάρι με τα υλικά της ζύμης και το αφήνουμε να ξεκουραστεί τουλάχιστον μισή ώρα.
Δείτε εδώ το κατατοπιστικό μας βίντεο για τη ζύμη και το άνοιγμα φύλλου και γραφτείτε στο κανάλι μας στο youtube:
Όταν γίνουν τα χόρτα τα γυρίζουμε σε τρυπητό και αφήνουμε να στραγγίξουν εντελώς τα υγρά τους και να κρυώσουν (σε θερμοκρασία δωματίου).Αν πρόκειται να τα καταψύξουμε δεν τα στραγγίζουμε τώρα αλλά στο ξεπάγωμα (έτσι κατέληξα μετά από δοκιμές, είναι καλύτερα).
Ανοίγουμε λεπτό φύλλο με το ξυλίκι (έτσι λέμε εμείς τον πλάστη) ή με τη μηχανή χρησιμοποιώντας και λίγο αλεύρι στο άνοιγμα αν χρειάζεται. Κόβουμε στρογγυλά φυλλαράκια με διάμετρο 12 περίπου εκατοστά και βάζουμε μια ποσότητα χόρτων στο μισό τους όπως φαίνεται στη φωτογραφία. Τα σκεπάζουμε και τα κλείνουμε είτε με «τσιμπήματα» είτε με ένα πιρούνι .
Τα τηγανίζουμε σε καυτό λάδι γυρίζοντας τα και από τις δύο πλευρές και τα βγάζουμε σε χαρτί κουζίνας.
Τα σερβίρουμε συνοδεύοντάς τα με ρακή. Ζεστά ή κρύα είναι το ίδιο νόστιμα.
Παρατηρήσεις
1)Ό,τι κι αν περισσέψει, χόρτα ή ζύμη, φυλάσσεται ωραιότατα στην κατάψυξη.
2)Την ίδια ζύμη την χρησιμοποιούμε και για άλλα πιτάκια γεμισμένα με μυζήθρα, κολοκύθα, κλπ.
3)Μπορούμε να καταψύξουμε και τις ίδιες τις χορτόπιτες.
Με πολλή ρακή παρακαλώ!!! Αυτά τα πιτάκια, κοινά σε όλη την Ελλάδα ιδιαιτέρως δε στα νησιά είναι από τα πιο γκουρμέ πράγματα που μπορεί κανείς να δοκιμάσει. Δυστυχώς είναι τηγανητά και πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο….
Λατρεύω τις χορτόπιτες και όσο μπορώ να βρίσκω χόρτα φτιάχνω πάντα, μόνο που εγώ φτιάχνω πίτα σε ταψί αυτή είναι η πίτα της πατρίδας μου μικρά εμείς δεν φτιάχνουμε.
Πολύ ωραία η συνταγή σου θα τη δοκιμάσω.
Καλή εβδομάδα.
Τα αγαπημένα μου πιτάκια! Ελαφριά και πεντανόστιμα! Γεια στα χέρια σου!
Foodjunkie το πολύ και το καθόλου βλάπτει λέει…Αν τηγανίζουμε με ελαιόλαδο δεν είναι και τόοοσο ανθυγιεινές.Τελευταία τα έχω φτιάξει και στο φούρνο κάνοντας το φύλλο λίγο πιο χοντρό στο άνοιγμα και χρησιμοποιώντας λίγο μπέικιν στο αλεύρι αλλά δεν είναι το ίδιο.Άλλες είναι οι πίτες φούρνου.
Ξανθή τις πίτες ταψιού της Βόρειας Ελλάδας δεν τις φτιάχνουμε εμείς, τις έχουμε "εισαγάγει" τα τελευταία χρόνια. Η πεθερά μου ήταν μαστόρισσα σ'αυτές. Αλλά και τα δικά μας είναι νόστιμα και μπορείς να τα έχεις στην κατάψυξη για πρόφταση αν σου τύχει ξαφνικός μουσαφίρης
Big mama σ' ευχαριστώ.Κι εμένα μ΄αρέσουν αλλά με τα "χειμωνιάτικα" χόρτα περισσότερο.Τώρα τα έφτιαξα γιατί έτυχε το μπολάκι στην κατάψυξη 🙂
Έχω δοκιμάσει στην Κρήτη και είναι εξαιρετικά. Γενικά κάθε είδους χορτόπιτα μου αρέσει πολύ. Τα πιτάκια σου είναι τέλεια.
Αχ αυτές οι πίτες σας. Είχα φάει τότε πιτάκια με μυζήθρα τηγανητά. Τι νόστιμα Θεέ μου! Θα με κανεις να ξανάρθω σύντομα (ελπίζω)!
Κλασική και αγαπημένη συνταγή! Θα τις δοκιμάσω! 😉
Επειδή είμαι ακόμη εδώ αλλά δεν θέλω να γράψω στη δική μου ανάρτηση, για να μη σε κρατάω σε αγωνία, αυτό το μέρος είναι το χωριό μου ορεινό της Φθιώτιδος 950 υψόμετρο, μακριά από το κόσμο σε απομόνωση ιδιαίτερα τώρα που θα πάω εγώ.
Κατερίνα κάθε τόπος έχει νοστιμιές.Λένε ότι τα αγριόχορτα στην Κρήτη είναι πιο μυρωδάτα λόγω διάδορων κλιματικών και εδαφικών παραγόντων.Ίσως εκεί να οφείλεται η νοστιμιά τους.
Κική με το καλό.Ό,τι ώρα θέλεις να ρθεις.Και χορτόπιτες και μυζηθρόπιτες θα σου φτιάξω.(Για φραγκόσυκα πρέπει να βιαστείς.Μέχρι μέσα του Σεπτέμβρη τα βρίσκουμε 🙂 )
EleftheRita , καλύτερα το χειμώνα είπαμε.Τα χόρτα του είναι πιο νόστιμα…
Ω! Ξανθή υπάρχει τόσο κοντά στην Αθήνα τόσο υπέροχο βουνό;Φαντάζομαι το χειμώνα πώς θάναι!
Το χειμώνα αν πιάσει χιόνι είσαι μόνο με το Θεό!!
Εγώ εκεί μεγάλωσα μέχρι τα 12 μετά πήρα το δρόμο της πόλης για Γυμνάσιο σπουδές κλπ τώρα χειμώνα χειμώνα έχω να πάω χρόνια γιατί δεν έχει και καλές υποδομές το σπίτι.
Αν θέλεις δες εδώ http://marmara-fthiotidos.blogspot.com/
Σε ευχαριστώ πολύ.
Από τα πιο αγαπημένα πιτάκια, μόνο που βαριέμαι το τηγάνισμα και το αποφεύγω κιόλας… αλλά αν τα βρω μπροστά μου δεν τους αντιστέκομαι.
λατρεύω όσο δε φαντάζεσαι….να'χα και κανά καλτσούνι :))))
καλό βράδυ
Ξανθή ευχαριστώ για τις πληροφορίες.'Εχω εντυπωσιαστεί.
Πηνελόπη όταν φτιάχνω βάζω πάντα μερικές στην κατάψυξη και τις έχω για έκτακτους επισκέπτες.Έτσι έχω μόνο το τηγάνισμα και ένα καλό κέρασμα.Δεν ξέρω κανένα που να μη του αρέσουν 🙂
Και λοιπόν;E allora? Μακάρι να μπορούσα να σου στείλω …ασύρματα και διαδικτυακά 🙂
Μμμ πολύ ωραία φαίνονται…!
Εδώ τσακίζουμε χορτοπιτάκια και καλτσουνάκια αγορασμένα, οπότε η συνταγή σου θα ακολουθήσει σύντομα!
Αυτό ακούγεται τόσο υγιής με όλα τα άγρια χόρτα. Θα το προσπαθήσω με λάπαθα και μάραθο από τον κήπο μου, και ίσως κάποια μικρά τσουκνίδες. Ευχαριστίες για την επίσκεψη το blog μου.
Vita εγω τις φτιάχνω με σταμνάγκαθο….αλλα εδώ στην Αμερική που να το βρώ,,,θα μπορουσα να χρεισιμοποιησω Dandelion? Εαν εχεις υποψην σου?
Ο Πατέρας μου ειναι απο Κρητη,,,Τουρλωτη Παρτήρων,,,,,
Κύνθια και Αλέξη! Δεν είχα δει το σχόλιο σας επειδή δεν είχα τότε την σωστή ρύθμιση!Καλώς ορίσατε!
Pauline το ίδιο και για σένα καλή μου!΄Τις έφτιαξες τελικά;
Σωτηρία όπως είδα το χορταράκι που λες πρέπει να είναι το αγριράδικο οπότε γιατί όχι; Δεν μπορείς να φανταστείς πόσο κοντά είναι η Τουρλωτή εδώ που μένω! 🙂
Εδώ και τα δικά μου πιτάκια, Vita μου http://tastefull.gr/node/1322 Τα υποβάλλω στο έμπειρο μάτι σου! Έγραψα και για την καλοκαιρινή γέμιση που είχα κάνει τότε που τα λέγαμε. Αν θυμηθείς το καλοκαίρι δοκίμασε την να μου πεις 🙂
Λατρεύω τα άρθρα σου, συνταγή συνταγή γράφεις ένα μοναδικό βιβλίο για την κρητική κουζίνα. Άξια!
Τα είδα, τα είδα Βίκυ μου! και δεν είναι υπερβολή να πω ότι βάζεις τα γυαλιά σε πολλές κρητικές! 🙂
Ευχαριστώ για τα παινέματα. έχουν ιδιαίτερη σημασία όταν προέρχονται από μαγείρισσες σαν και σένα!
Πολύ ενδιαφέρουσα συνταγή!!!
Η ρακή μέσα στην ζύμη τί αποτέλεσμα έχει? Δεν έχω βάλει ποτέ αλκοόλ μέσα σε ζύμη(καλά εκτός απο αυτό που παράγουν οι μικροοργανισμοί ^^)!
Κώστα καλώς όρισες! Σε όλες σχεδόν τις ζύμες εδώ στην Κρήτη βάζουμε ρακή. Δίνει μια πιο τραγανή υφή όπου μπαίνει. Αν δεις τις συνταγές των βουτημάτων δεν λείπει από κανένα σχεδόν!
Καλώς σας βρήκα, λατρεύω την Κρήτη και τα φαγητά της!
Το πρώτο πείραμα είναι 2 ζυμάρια, ένα με και ένα χωρίς την ρακή, πρέπει να βρώ λεφτά να πάρω ρακή 🙂
Kosta Siozo σε πολλες ζύμες βαζουν ρακι ή τσίπουρο για να γίνει η ζύμη πιο τραγανη για οσους ομως δεν αρεσει η εντονη μυρωδια των ποτων αυτών (οπως εμενα πχ) μπορει να αντικατασταθεί από ενα σφηνάκι ξίδι λευκό.
Ελενα
Έλενα η κρητική ρακή δεν έχει μυρωδιά και δεν μυρίζει καθόλου τα σκευάσματα αυτά. Συνήθως βάζουμε και λεμόνι και ρακή. Φυσικά και το ξύδι είναι κατάλληλο, αλλά κατά τη γνώμη μου μυρίζει περισσότερο από τη δική μας ρακή, την κρητική.
Ευχαριστώ Έλενα για την πληροφορία, γενικά δεν έχω πρόβλημα με μυρωδιές κλπ, τρώω τα πάντα 🙂
Η απορία μου είναι πως επηρεάζει το ζυμάρι το τόοοσο πολύ αλκοόλ. Για το ξύδι που ρίχνει το pH έχω στο μυαλό μου τί γίνεται, με τόσο πολύ αλκοόλ δεν…θα το ψάξω όμως!
telia cinane ta xortpitakia kai mou perisepse kai zimaraki kai to anoiksa me ton plasti kai ta tiganisa kai tous ebala siropi apo gliko stafili telio
apla telia ta xortopitakia kai mou perisepse zimi kai to anoiksa me ton plasti kai to tiganisa kai tous eriksa siropi apo gliko stafili telia
to pio teleioooooooooooooo fullo..exete polu kales suntages 🙂 dhmhtra apo xania polla filakia ego to ekana se pita.
[…] γιαχνιά της κρητικής κουζίνας και τις υπέροχες κρητικές χορτόπιτες τηγανιού. Συχνά τελειώνουμε αυτά τα φαγάκια με αυγολέμονο, […]
[…] ζύμης για πίτες τηγανιού ή απλά όση μας περισσέψει από χορτόπιτες, μυζηθροπιτάκια, σαρικόπιτες! Ελαιόλαδο για το […]
[…] και σε φύλλο που έχει περισσέψει από δικές μας χορτόπιτες (που περιέχει περισσότερο λάδι) και βγήκε […]
[…] στις περισσότερες πίτες μας Έχω δώσει τη συνταγή στις χορτόπιτες και επαναλαμβάνω εν ολίγοις μόνο τα […]
[…] της σημερινής ανάρτησης είναι μια παραλλαγή των άλλων χορτόπιτων της Κρήτης που γίνονται με πολλά χόρτα. Εδώ , σ’ αυτές […]
[…] και σε φύλλο που έχει περισσέψει από δικές μας χορτόπιτες (που περιέχει περισσότερο λάδι) και βγήκε […]
[…] είναι ίσως οι αναλογίες. Ακόμη και στις περίφημες χορτόπιτές μας που πολλές φορές μπορεί να περιέχουν κοντά στα 20 […]
Πολύ ωραία τα ποτάμια, ειναι αγαπημένα!
Very nice
Thank you!