Η λέξη locavores ανακηρύχτηκε το 2007, λέξη της χρονιάς και μπήκε επίσημα στο Oxforde American Dictionary
Αυτό μεταξύ άλλων αναφέρεται στο πολύ ενδιαφέρον άρθρο του κ.Αποστολάκη στο «Δίκτυο Κρητικής Γαστρονομίας»
Η λέξη μεταφράζεται ως «τοποφάγοι» δηλαδή άνθρωποι που καταναλώνουν κυρίως ή αποκλειστικά τα προϊόντα που παράγει η περιοχή τους. Η «τοποφαγία», αν είναι σωστή η έκφραση για την ιδιότητα που χαρακτηρίζει τους «τοποφάγους», αποτελεί ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της παραδοσιακής κρητικής διατροφής.
Αμέσως μετά ήρθε επίσης ενδιαφέρον άρθρο του κ. Αλέξανδρου Γιώτη στο Γαστρονόμο της Καθημερινής (15-5-2011) –ο οποίος παρεμπιπτόντως έχει αφιέρωμα στην ελληνική κουζίνα του θέρους- όπου περιγράφεται με τον πιο ωραίο τρόπο η σημασία της εποχικότητας στην διατροφή τόσο στην υγεία μας όσο και στην προστασία του περιβάλλοντος. Αν έχετε το τεύχος ανατρέξτε στις σελίδες 44-47. Θα βρείτε και ενδιαφέρουσες απαντήσεις στο ερώτημα «Τι είναι σύγχρονο στη διατροφή;» Ούτως ή άλλως υποθέτω ότι θα αναρτηθεί σε λίγες μέρες στην ιστοσελίδα του περιοδικού.
Και τα δυο λοιπόν αυτά χαρακτηριστικά έχει η σημερινή μου λιχουδιά. Και ένα ακόμη: απλότητα !
Υλικά
Αυγά
2 κουταλιές στάκα για κάθε αυγό
Ελάχιστο αλάτι (γιατί η στάκα είναι αλμυρή)
Φρεσκοτριμμένο πιπέρι (προαιρετικά)
Ελαιόλαδο ή στακοβούτυρο (κατά περίπτωση…)
Επί το έργον
1ος τρόπος
Σε τηγανάκι βάζουμε τη στάκα και την ανακατεύουμε σε μέτρια θερμοκρασία μέχρι να βγάλει λίγο βούτυρο. Τότε σπάμε τα αυγά και με ένα κουτάλι και τα αλατίζουμε ελάχιστα πάνω από τον κρόκο. Τα περιχύνουμε με το βούτυρο που έχει προκύψει, ώστε να αποκτήσουν μια λευκή μεμβράνη πάνω από τον κρόκο και να πήξει το ασπράδι.Εν ανάγκη, τα σκεπάζουμε ώστε να αποκτήσουν τη μεμβράνη με τη βοήθεια του ατμού που θα δημιουργηθεί.
Μπορεί κατά την παρασκευή της στάκας να έχει αφαιρεθεί όλο το βούτυρο.
Τότε προσθέτουμε λίγο λάδι ή λίγο στακοβούτυρο όταν τη βάλουμε στο τηγανάκι και συνεχίζουμε όπως παραπάνω.
2ος τρόπος
Τηγανίζουμε κανονικά τα αυγά σε λάδι ή σε στακοβούτυρο και στο σερβίρισμα προσθέτουμε σε κάθε πιάτο 1-2 κουταλιές στάκα.
Τα πασπαλίζουμε με φρεσκοτριμμένο πιπέρι και τα συνοδεύουμε με βραστά χόρτα εποχής ή πράσινη σαλάτα
Παρατηρήσεις
1) Η στάκα υπάρχει πια σε όλα τα καταστήματα που πουλούν κρητικά προϊόντα και διατηρείται για πολλές μέρες στο ψυγείο. Εκτός από τα αυγά, νοστιμίζει λαδερά, πίτες και πάνω από ζεστό φρυγανισμένο ψωμάκι ή ντάκο.Ακόμη κι αν η τσίπα είναι δυσεύρετη, στάκα μπορείτε να βρείτε.
2) Προτιμώ τον 1ο τρόπο γιατί η στάκα είναι πιο νόστιμη ζεστή κατά τη γνώμη μου.
3) Ο κρόκος πρέπει να είναι ρευστός. Είναι μοναδικός ο συνδυασμός του κρόκου με στάκα και ζυμωτό ψωμί!
4) Στάκα λέγεται από πολλούς και η τσίπα. Ακόμη και σκέτη τσίπα να χρησιμοποιηθεί στο τηγάνισμα των αυγών η γεύση είναι εξαιρετική. Με τη ζεστασιά βγαίνει το στακοβούτυρο μέσα στο οποίο τηγανίζονται τα αυγά!
αυτην η τοποφαγια εδω ειναι γνωστη ως "μηδεν χιλιομετρα".
το ενθετο της καθημερινης, το ειδα ονλαιν, μου φανηκε ενδιαφερον και το παραγγειλα στην αδελφουλα μου. ελπιζω να μου ερθει εντος της εβδομαδας!
καλο σου βραδυ
Μπορεί να είναι κάργα χοληστερινούχο αλλά είναι τέλειο!!! Εχω φάει μία φορά (αλλού)έτσι με αυγουλάκια και είναι πραγματικά πεντανόστιμο!!!!
Στακοβούτυρο έχω βρει παντού πια, αλλά στάκα ακόμα δεν κατάφερα να εντοπίσω…που θα μου πάει??
Δε με νοιάζουν οι χοληστερίνες, δεν με νοιάζουν τα ψωμάκια μου, δεν με νοιάζουν τα κιλά που πήρα στο Βέλγιο!!! Θέλω ΤΩΡΑ το μεζέ!!!!
(Περίεργο αλλά, όλοι όταν φεύγουν στο εξωτερικό, μακρυά από την πατρίδα, αδυνατίζουν! Εγώ γιατί πάχυνα άραγε;;;)
Αν και έχω πολλά χρόνια να φάω αυγό (τηγανιτό ή βραστό) με δελεάζεις Vita …
καλό βράδυ 🙂
Ααααχχχ… αναστενάζω!!!
Το δοκίμασα στην Κρήτη!
Δεν ξέρω πόσες θερμίδες έχει, ξέρω όμως ότι ήταν τα πιο νόστιμα αυγά που είχα φάει!
Φιλάκια, καλή βδομάδα!
Από τα νοστιμότερα τοπικά πιάτα μας!
Εύγε, Vita για τη λεπτομερή ανάλυση και την εμπεριστατωμένη αφήγηση και περιγραφή αυτής της λιχουδιάς!
Έχω την τύχη να την απολαμβάνω πολύ συχνά μιας και αυτή η λιχουδια καταφθάνει στα χέρια μου, μαζί με άλλα προϊόντα, κατ΄ευθείαν από την πηγή παραγωγής!
Έχω πέσει στα γόνατα και προσκυνάω την οθόνη.
Ξέρεις ατιμούτσικο την αδυναμία που έχω σε αυτό το φαγητό και είπες να με κάνεις κουρέλι τώρα που είμαι μακριά και δε μπορώ να πάω στο ταβερνάκι μου στα Χανιά και μάλιστα σήμερα που ξέχασα να φάω μεσημεριανό; ΔΕ ΜΕ ΝΟΙΑΖΕΙ. Στάκα μ' αυγά να 'ναι κι ας είναι και σε φωτογραφία.
Ξαναπέφτω στα γόνατα και προσκυνάω την οθόνη.
Πω !!! Πω !!! Τέλειο !!!
Πιστεύω πολύ στην "τοποφαγία" όπως και στην κατανάλωση των προϊόντων όταν είναι η εποχή τους.Δεν μπόρεσα ποτέ να καταλάβω γιατί πρέπει να φάμε καρπούζι το χειμώνα!!
Στάκα δεν νομίζω να έχω δοκιμάσει επειδή όμως έχω καλό πρατήριο Κρητικών προϊόντων κοντά μου θα το ψάξω.
Καλημέρα!!!
Συμφωνώ μαζί σας. Τα κύρια συστατικά για κάθε συνταγή είναι προϊόντα της γης τους, ιδίως της εποχικότητας και την απλότητα. μόνο δυσαρέσκεια μου είναι ότι δεν μπορεί να βρει τα υπέροχα προϊόντα που σας αναφέρω για να απολαύσετε τις συνταγές σας. Ευχαριστώ ούτως ή άλλως γιατί πιστεύω επίσης ότι δεν εξυπηρετεί μόνο τους Κρητικούς συστατικά. Θέλουμε, επίσης, κρητικά χέρια και τα χέρια σας είναι χρυσό. Μια αγκαλιά.
Deliziosa ricetta, ciao
Άλλη μια υπέροχη ανάρτηση Vita. Η τοποφαγία δεν με βρίσκει καθόλου σύμφωνη, γιατί διαμένοντας στην Αθήνα μπορείτε να μου πείτε τι προϊόντα που παράγονται αποκλειστικά στην περιοχή μπορούμε να καταναλώνουμε; Θα λιμοκτονήσουμε. Διευρύνοντας τα όρια σε ευρύτερες περιοχές ή λαμβάνοντας υπόψη καταγωγή, φίλους, κλπ, τότε σαφώς ναι, ψηφίζω υπέρ
Θεϊκή η γεύση αυγών – στάκας (η πεθερά μου ήταν από την Κρήτη)!
grEAT το μηδέν χιλιόμετρα είναι κάπως υπερβολικό. Δεν νομίζω ότι είναι τόσο αυστηρή η έννοια της τοποφαγίας αλλιώς θα πρέπει να τη θεωρήσουμε καταδικασμένη εκ των προτέρων.
Έφη στα μαγαζιά με κρητικά προϊόντα πρέπει να υπάρχει, επιδή διατηρείται αρκετά. Η σπιτικιά βέβαια είναι άλλο πράγμα αλλά δεν είναι άσχημες και όσες βρήκα στην αγορά (εδώ κάτω).
Μαρίνα δεν το τρώμε και κάθε μέρα…Που και που ας ξεφεύγουμε λιγάκι (τώρα το "λιγάκι" είναι υποκειμενικό αλλά τέλος πάντων 🙂 )
Αφροδίτη γιατί; Δεν είναι κακή τροφή τα αυγά εκτός αν υπάρχουν λόγοι υγείας…
Έλενα εντάξει οι θερμίδες είναι ανυπολόγιστες σ' αυτές τις περιπτώσεις αλλά μιά στις τόσες ας τις ξεχνάμε 🙂
Ζαμπία είναι αυτό που λέμε το μεγαλείο της απλότητας…
Αναρχάκι τα σχόλιά σου πρέπει να τα συλλέγω σαν ύμνους στην κρητική κουζίνα :-). Την αγαπάς πιο πολύ από τους κρητικούς!
Ellada πρέπει να το δοκιμάσεις. Είναι πράγματι ιδιαίτερο
Ξανθή το ένα δεν είναι εντελώς ανεξάρτητο του άλλου. Για να φάμε καρπούζι το χειμώνα μάλλον το έχουμε φέρει από μακριά…
Annamaria τα σχόλια σου με κάνουν χαρούμενη. Χαίρομαι που κάποια που δεν είναι κρητικιά , ούτε ελληνίδα, εκτιμά τόσο τις νοστιμιές μας!
Stefania grazie mille!
Σοφία νομίζω ότι το νόημα του κινήματος δεν είναι τοποφαγία σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων! Άλλιώς είναι εκ των προτέρων αποτυχημένο 🙂
Υπέρ της τοποφαγίας, αρκεί να μπορούμε να φάμε και από τον τόπο καταγωγής του συζύγου και όχι μόνο από εκεί που μένουμε!!!!
Τόσα χρόνια έρχομαι στο νησί αλλά πάντα την αποφεύγω, τι φοβάμαι άραγε και δεν την δοκιμάζω;;;;
Αχ αυτή η στάκα. Την περιέργεια μου έχει ανάψει!
Σ' ευχαριστώ πολύ Vita. Δεν το θεωρώ περίεργο που έχω τέτοια λατρεία στην κουζίνα σας. Όποιος έχει υγιείς γευστικούς κάλυκες και μια μικρή γνώση περί υγιεινής διατροφής, θα καταλήξει στο ίδιο συμπέρασμα.
Όσο για την τοποφαγία (που την πέρασα στο ντούκου με τόσες φωτογραφίες της στάκας), συμφωνώ απολύτως και μπορώ να επαυξάνω για ώρες. Χωρίς να το έχω καν συνειδητοποιήσει, είμαι αυστηρά τοποφάγος, σχεδόν μανιακή. Ας πούμε, πατάτες παίρνω μόνο Μαλίων, ούτε καν Μεσσαράς.
Αν κάτσεις να το καλοσκεφτείς, η Φύση πάντα φροντίζει να μπορεί να επιβιώσει ο άνθρωπος. Άρα, τρώγοντας μόνο ό,τι βγάζει ο τόπος σου και όταν το βγάζει, μπορείς να τραφείς σωστά. Αν το δεις από την άποψη του πρακτικού, δε συγκρίνεται η τιμή του ντόπιου προϊόντος με την τιμή του εισαγόμενου, δε συγκρίνεται η φρεσκάδα και το γεγονός ότι ξέρεις καλύτερα πώς καλλιεργούν τα κηπευτικά τους οι ντόπιοι από κάποιον Κινέζο που σήμερα διάβαζα ότι εκρήγνυνται τα καρπούζια τους από τα χιλιάδες χημικά που τους βάζουν. Βάλε όλα αυτά στο ίδιο τσικάλι και για καρύκευμα ρίξε το ότι ο τόπος σου είναι η Κρήτη και έχεις την τέλεια συνταγή για την πιο ονειρεμένη διατροφή!
Μανουσίνα ! Είσαι πολύ νέα για να φοβάσαι τη χοληστερίνη. Εξάλλου είπαμε: δεν είναι για κάθε μέρα αυτά τα εδέσματα 🙂
Κική δεν ξέρω αν μπορείς να την βρεις στο Τζάντε (στην Αθήνα σερβίρουν αυγά με στάκα και στο Αλάτσι…). Σημείωσέ τη για όταν έλθεις 🙂
Αναρχάκι το θέμα της διατροφής είναι πολύ σύνθετο κατά τη γνώμη μου. Η μαζική παραγωγή προϊόντων υποτίθεται ότι θα συνέβαλε στην εξάλειψη της πείνας από τον πλανήτη, οπότε ολοι θα ανεχόμασταν την υποβάθμισή τους σ' ένα βαθμό. Η πείνα ζει και βασιλεύει. Μόνο την υποβάθμισή τους επέτυχαν. Όσο μπορούμε ακόμη να καταναλώνουμε ποιοτικά προϊόντα πρέπει να θεωρούμε τους εαυτούς μας τυχερούς…
Απλότητα κι αγνά υλικά, πάντως, είναι συνατγή επιτυχίας! Αχχχ κι έχω μια πείνα τώρα!! Καλό μεσημέρι Vita!
Όλγα πραγματικά αυτό το φαγάκι έχει τρία υλικά και όπως είναι ασυναγώνιστο σε νοστιμιά!
ΓΕΙΑ ΣΟΥ ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ.ΑΥΤΑ ΜΕ ΤΑΙΖΕ Η ΜΑΝΑ ΜΟΥ ΚΑΙ Μ ΕΚΑΝΕ 2 ΜΕΤΡΑ .
Χατζίκο υποθέτω στο ύψος ε; :-))
Νοστιμιές απλές μα σπάνιες στις μέρες μας!
Θέλω τόσο πολύ να το δοκιμάσω!!! Μια φορά έφαγα στάκα με κρέας (του Σκαρμούτσου!) αλλά είναι άλλο πράγμα να στο φτιάξει μια Κρητικιά!!!
Δεν έχει τυχει να δοκιμάσω στάκα ποτέ!!
Την συνταγή βέβαια την γνωρίζω!
Και τι δεν θα έδινα για μία μεριδούλα.. νομίζω ότι αυτή την συνταγή την λατρεύω.. και ας μην έχω δοκιμάσει!!
Φιλακια!
D&C μακάρι να γινόταν να σου στείλω…
Εύα η στάκα είναι δυσεύρετο υλικό αλλά αυτήν την εποχή πρέπει να υπάρχει στα μαγαζιά κρητικών προϊόντων. Αξίζει να τη δοκιμάσεις