Νόστιμο, χορταστικό πιάτο εποχής!
Μπορεί τα ημερολόγια να δείχνουν πως οδεύουμε και επίσημα προς το τέλος του καλοκαιριού αλλά αυτά που θεωρούνται καλοκαιρινά λαχανικά (ασχέτως αν τα βρίσκουμε πια όλο το χρόνο…) είναι άφθονα και υπαίθρια για αρκετό καιρό ακόμη. Για αρκετούς –ανάμεσά τους κατατάσσω και τον εαυτό μου- είναι τώρα που είναι όψιμα μάλλον καλύτερα.
Στην κουζίνα μου και απ’ όσο ξέρω σε όλη την κρητική κουζίνα, όλα τα λαχανικά συνδυάζονται με κρέας και συνήθως με κάθε είδους κρέας. Είτε ένα ένα είδος είτε ανακατεμένα, δίνουν φαγάκια νόστιμα, πλήρη θρεπτικών συστατικών. Μια πολύ χαρακτηριστική έκφραση που λέμε στα μέρη μου είναι «ήβαλά του και 2 μερίδες όλες κι όλες κρέας να το βρωμέσω, να φάνε και τα κοπέλια». Το «βρωμέσω» είναι το «βρωμίσω» στα κρητικά. Εδώ δεν έχει να κάνει με την άσχημη μυρωδιά αλλά με το “λέρωμα” του φαγητού με κρεατικό, με μη νηστίσιμο συστατικό! Έχει να κάνει βέβαια και με τις αναλογίες των υλικών. Πάντα το κρέας ήταν πιο λίγο και κυριαρχούσαν τα λαχανικά. Δηλαδή ίσα που έδινε μια άλλη γεύση, ίσως πιο πλούσια, στο πιάτο. Δεν έκλεβε την παράσταση!
Εννοώντας βέβαια ότι με την προσθήκη κρέατος γίνεται πιο νόστιμο αλλά παύει να είναι νηστίσιμο. Να υπενθυμίσω εδώ ότι τα μη νηστίσιμα πιάτα τα λέμε «λερ(γ)ιά» στην Κρήτη, λέξη που μάλλον προκύπτει από το λερωμένα. Δηλαδή όσοι δεν νηστεύουν στην Κρήτη λένε πως τρώνε λεργιά!
Με λίγο ή πολύ κρέας λοιπόν, εδώ με λίγο ή πολύ κοτόπουλο, το πιάτο τούτο είναι ένας συνδυασμός ανακατεμένων λαχανικών εποχής εμπλουτισμένος με πρωτεΐνη, μια «σοφεγάδα» με λεργιά θα λέγαμε! Παρόλο που το φαγητό δεν είναι ψητό, παραδοσιακά φτιάχνεται στην κατσαρόλα, εγώ το φτιάχνω στη γάστρα τα τελευταία χρόνια. Η χρήση της γάστρας δίνει πρόσθετη νοστιμιά στο φαγητό μας και κάνει πολύ πιο εύκολη την προετοιμασία του αφού δεν χρειάζεται να είμαστε από πάνω του και να το ελέγχουμε!
Υλικά
1,5 κιλό κοτόπουλο (μισό μεγάλο ή 1 μέτριο)
1-2 κουταλιές ξίδι
1 μέτριο ξερό κρεμμύδι
2-3 μέτριες πατάτες
4 μελιτζάνες τσακώνικες ή 2 φλάσκες
2-3 μέτριες ντομάτες
2 κολοκυθάκια
5-6 σκελίδες σκόρδο
½ κούπα ελαιόλαδο
Λίγα βλίτα (καμιά δεκαριά κορφούλες) αν υπάρχουν ή 5-6 κλαδάκια μαϊντανό
Αλάτι
Πιπέρι
Επί το έργον
Βάζουμε το κοτόπουλο κομμένο στα 4 σε ξιδόνερο που να το καλύπτει να μαριναριστεί μέχρι να ετοιμάσουμε τα λαχανικά. Τα κόβουμε σε μέτρια κομμάτια και τα αραδιάζουμε στη γάστρα μας.
Κόβουμε το κρεμμύδι σε λεπτές φέτες, τι ντομάτα στο χέρι σε μικρά κομμάτια και προσθέτουμε τις σκελίδες του σκόρδου ολόκληρες, με το φλούδι, ελαφρά σπασμένες. Ανάβουμε τον φούρνο στους 200 βαθμούς, αντιστάσεις. Αλατοπιπερώνουμε και ανακατεύουμε τα λαχανικά. Από πάνω βάζουμε τα βλίτα. Περιχύνουμε με το ελαιόλαδο. Στραγγίζουμε το κοτόπουλο, το αλατοπιπερώνουμε κι αυτό και βάζουμε τις μερίδες του πάνω από τα λαχανικά, με το εσωτερικό τους προς τα πάνω. Σκεπάζουμε τη γάστρα και τη βάζουμε στο φούρνο ακόμη κι αν δεν έχει σβήσει το φωτάκι του.
Ψήνουμε με σκεπασμένη τη γάστρα για 1 ώρα. Ξεσκεπάζουμε και γυρίζουμε τις μερίδες του κοτόπουλου ώστε να είναι το δέρμα προς τα πάνω και να ροδοκοκκινίσει. Συνεχίζουμε το ψήσιμο για άλλη μια ώρα ή λίγο παραπάνω ανάλογα με το μέγεθος του κοτόπουλου, μέχρι να μαλακώσει εντελώς το κρέας και να απορροφηθούν τα υγρά του φαγητού.
Όταν είναι έτοιμο αφήνουμε να ηρεμήσει για 10 λεπτά και σερβίρουμε. Είναι πολύ νόστιμο και σε θερμοκρασία δωματίου.
Παρατηρήσεις
- Την ίδια ακριβώς διαδικασία και τους ίδιους χρόνους ακολουθούμε και στην εκδοχή με τους κεφτέδες.Το φαγητό είναι εξίσου νόστιμο.Τους φτιάχνουμε λίγο πιο μεγάλους από το μέγεθος που συνηθίζουμε όταν τους τηγανίζουμε για να μη στεγνώσουν. Εδώ επειδή δεν είχα μελιτζάνες πρόσθεσα καρότα.
- Όπως ανέφερα στην εισαγωγή, μπορούμε να φτιάξουμε αυτό το φαγητό με λίγο κρέας ίσα για να πάρουν μυρωδιά τα λαχανικά! Αν το κρεατικό μας είναι λίγο αυξάνουμε την ποσότητα του ελαιολάδου. Επίσης, οι ποσότητες των λαχανικών μπορούν να αυξομειωθούν ανάλογα με το ποια μας αρέσουν περισσότερο. Κατά προσέγγιση, τα λαχανικά συνολικά εκτός από τις ντομάτες και το κρεμμύδι πρέπει να έχουν βάρος 1200-1500 γραμμάρια.
- Συνήθως δεν χρειάζεται η προσθήκη νερού, ειδικά αν τα λαχανικά μας είναι πού φρέσκα και έχουν την υγρασία τους. Αν βλέπουμε ότι στεγνώνει, προσθέτουμε λίγο νερό μετά το άνοιγμα της γάστρας.
- Παρόλο που μπαίνουν μαζί όλα τα υλικά, τα λαχανικά δεν λιώνουν γιατί ΔΕΝ τα ανακατεύουμε καθόλου, μένουν ολόκληρα τα κομμάτια τους αλλά είναι καλοψημένα και μελωμένα. Σερβίρουμε προσεκτικά να μη διαλυθούν!
Βαγγελιώ Κασσαπάκη
Η Βαγγελιώ, δημιουργός, υπεύθυνη για το βασικό περιεχόμενο και "ψυχή" του site, είναι μαθηματικός, πτυχιούχος της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Ε.Α.Π. (Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό) με σεμινάρια και επιμορφώσεις στην "Κρητική Διατροφή" και καταρτισμένη στο πρόγραμμα "Γαστρονομικός Τουρισμός και Διεθνής Γαστρονομία" του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου. Μαγείρισσα με μεράκι και περιέργεια για τα παλιά και τα καινούρια εδέσματα, τα παλιά και τα καινούρια προϊόντα και υλικά που παράγει η Κρήτη αλλά και όλος ο κόσμος. Κυρίως και πάνω από όλα όπως λέει η ίδια, μητέρα και γιαγιά υπέροχων παιδιών και εγγονιών που ευτυχώς έχουν μάθει να εκτιμούν την καλή κουζίνα και τις σωστές πρώτες ύλες!
Oregano oil in large quantities
Do you want recipe for oregano oil?