Vegan/vegetarian

Άλειμμα δαμάσκηνου ή βανίλιας με ελάχιστη ή καθόλου ζάχαρη!

Άλειμμα δαμάσκηνου ή βανίλιας με ελάχιστη ή καθόλου ζάχαρη!

Το περίφημο plum butter!

Ένα υπέροχο άλειμμα που είχα δοκιμάσει  πριν από λίγα χρόνια σε ένα ταξίδι είναι το θέμα της σημερινής ανάρτησης. Τα δαμάσκηνα και οι βανίλιες είναι στην εποχή τους και νομίζω ότι αξίζει τον κόπο να φτιάξουμε αυτό το εξαιρετικό άλειμμα, το plum butter,  που έχει πολλές εφαρμογές γλυκές αλλά και αλμυρές!

Άλειμμα δαμάσκηνου ή βανίλιας με ελάχιστη ή καθόλου ζάχαρη!

Το θυμήθηκα ξεφυλλίζοντας ένα βιβλίο με παλιές γερμανικές συνταγές που είχα φέρει από εκείνο τα ταξίδι (στην 12η φωτογραφία της σχετικής ανάρτησης) αλλά το έψαξα πάρα πολύ στο διαδίκτυο και έκανα αρκετές δοκιμές για να μου βγει παρόμοιο με εκείνο που είχα δοκιμάσει. Τα αποτελέσματα της αναζήτησης για τις συνταγές αλλά και την ιστορία του αλείμματος που είναι γνωστό ως fruit butter ήταν πολύ ενδιαφέροντα. Ειδικά το plum butter είναι πολύ αγαπητό στις χώρες της κεντρικής Ευρώπης όπου χρησιμοποιείται, ως άλειμμα, ως γέμιση σε διάφορα γλυκά αρτοσκευάσματα αλλά και ως συνοδευτικό τυριών και ως συστατικό διαφόρων σαλτσών για πουλερικά, ψητά και κυνήγια.

Άλειμμα δαμάσκηνου ή βανίλιας με ελάχιστη ή καθόλου ζάχαρη!

Το plum butter αλλά και τα άλλα «βούτυρα» φρούτων, δεν είναι μαρμελάδες. Για την παρασκευή απαιτείται ελάχιστη ως και καθόλου ζάχαρη (κάποιες συνταγές αναφέρουν χρήση μελιού ή μελάσας) και η πήξη τους βασίζεται στην αργή αφυδάτωση των υγρών των φρούτων που επιτυγχάνεται με πολύωρο πολλές φορές βράσιμο σε κατσαρόλα ή φούρνο ή στις πιο σύγχρονες εκδοχές σε συσκευή slow cooker. Εγώ είχα το καλύτερο φυσικό γλυκαντικό, πετιμέζι μόλις παρασκευασμένο, κι έτσι αυτό χρησιμοποίησα σε μια από τις παρασκευές μου!

Άλειμμα δαμάσκηνου ή βανίλιας με ελάχιστη ή καθόλου ζάχαρη!

Επίσης πολλές συνταγές συστήνουν κονσερβοποίηση με βράσιμο του παρασκευάσματος μαζί με το βάζο (αυτό συστήνει και η συνταγή στο βιβλίο μου). Αυτή η συνταγή όμως είχε πολύ περισσότερη ζάχαρη από εκείνες που βρήκα,  πάνω στις οποίες βασίστηκε η δική μου συνταγή κι έτσι την παρέκαμψα…

Άλειμμα δαμάσκηνου ή βανίλιας με ελάχιστη ή καθόλου ζάχαρη!

Έχω φτιάξει ήδη 3 φορές αυτό το άλειμμα, με 3 διαφορετικούς (στις λεπτομέρειες) τρόπους περισσότερο για λόγους πειραματισμού. Πρέπει να πω ότι και τις τρεις φορές ήταν νόστιμο και είχε πράγματι υφή βουτύρου αλλά η σημαντική διαφορά τους ήταν ο χρόνος που χρειάστηκε να «δέσουν». Πρέπει να επισημάνω ότι η ποσότητα αλείματος που παίρνουμε είναι μικρότερη από την ποσότητα της μαρμελάδας. Λογικό βέβαια αφού η ζάχαρη είναι πολύ λίγη!

Άλειμμα δαμάσκηνου ή βανίλιας με ελάχιστη ή καθόλου ζάχαρη!

Εδώ θα γράψω τις 2 εκδοχές (η μία στις παρατηρήσεις), γιατί η τρίτη παρασκευάστηκε με μια πολύ «ειδική» ποικιλία δαμάσκηνων που δεν πιστεύω ότι θα βρεθεί εύκολα. Θα ακολουθήσει ανάρτηση (όχι συνταγή) για τα «παράξενα» αυτά φρουτάκια.

Άλειμμα δαμάσκηνου ή βανίλιας με ελάχιστη ή καθόλου ζάχαρη!

Στη συνταγή μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ώριμα, γλυκά δαμάσκηνα ή βανίλιες. Γερά, αλλά ώριμα και γλυκά. Αφού για τη γλυκύτητα αυτού του αλείμματος χρησιμοποιείται το φυσικό σάκχαρο του φρούτου, θέλουμε το φρούτο μας να είναι σε πλήρη ωριμότητα. Τότε θα επιτύχουμε την «καραμελοποίηση» που χρειάζεται για να δέσει το plum butter! Εγώ είχα την τύχη να έχω μικρές μεν αλλά ώριμες και αρωματικές βανίλιες και είχα εξαιρετικό αποτέλεσμα και τις 2 φορές που τις χρησιμοποίησα.

Άλειμμα δαμάσκηνου ή βανίλιας με ελάχιστη ή καθόλου ζάχαρη!

Παρατηρήσεις

  • Έβαλα τα βάζα τα τελευταία 10 λεπτά στο φούρνο, πλυμένα και στεγνά για να αποστειρωθούν και σέρβιρα το άλειμμα σ’ αυτά πιάνοντάς τα με πετσέτα.
  • Η ποσότητα της ζάχαρης που συστήνουν αρκετές από τις συνταγές που είδα είναι περίπου το 10-20% της ποσότητας των φρούτων που θα χρησιμοποιήσουμε. Πολλές έχουν όπως προανέφερα άλλο γλυκαντικό. Κάποιες προσθέτουν ρούμι στο plum butter (για τις παραπάνω ποσότητες 2 κουταλιές). Θα βάλω κάποιο ποτό την επόμενη φορά που θα το φτιάξω αλλά τώρα είχα παιδιά εδώ και δεν έβαλα για να μπορέσουν να δοκιμάσουν.
  • Στη δεύτερη παρασκευή plum butter δεν έβαλα καθόλου ζάχαρη αλλά σε ½ κιλό βανίλιες έβαλα 125 ml πετιμέζι. Άλεσα το μείγμα όταν κατέβασε τα υγρά του και έκανα εξ ολοκλήρου το ψήσιμο στο φούρνο όπως συστήνουν αρκετές συνταγές. Ωραίο αποτέλεσμα, αλλά χρειάστηκε πάνω από 3 ώρες στους 140 βαθμούς!                                                                                                                 
  • Εκτός από δαμάσκηνα και βανίλιες συχνά χρησιμοποιούνται μήλα ή αχλάδια για την παρασκευή fruit butter. Επειδή και αυτές οι συνταγές απαιτούν πολύ μικρότερη ποσότητα ζάχαρης από τις κοινές μαρμελάδες, θα δοκιμαστούν οπωσδήποτε και αν το αποτέλεσμα είναι καλό θα παρουσιαστούν εδώ.
  • Δείτε πληροφορίες και ενδεικτικές συνταγές και εδώ:
https://secretvienna.org/a-story-of-powidl-and-prague/
https://www.thebreadshebakes.com/2017/02/powidl-recipe-plum-preserve/
https://www.thespruceeats.com/polish-plum-butter-powidla-sliwkowe-recipe-1136530
https://en.wikipedia.org/wiki/Apple_butter
https://en.wikipedia.org/wiki/Powidl

Καλά να είστε, καλά να περνάτε! 

Βρείτε μας: 

Facebook

Instagram

Youtube

Pinterest

Βαγγελιώ Κασσαπάκη

Η Βαγγελιώ, δημιουργός, υπεύθυνη για το βασικό περιεχόμενο και "ψυχή" του site, είναι μαθηματικός, πτυχιούχος της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Ε.Α.Π. (Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό) με σεμινάρια και επιμορφώσεις στην "Κρητική Διατροφή" και καταρτισμένη στο πρόγραμμα "Γαστρονομικός Τουρισμός και Διεθνής Γαστρονομία" του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου. Μαγείρισσα με μεράκι και περιέργεια για τα παλιά και τα καινούρια εδέσματα, τα παλιά και τα καινούρια προϊόντα και υλικά που παράγει η Κρήτη αλλά και όλος ο κόσμος. Κυρίως και πάνω από όλα όπως λέει η ίδια, μητέρα και γιαγιά υπέροχων παιδιών και εγγονιών που ευτυχώς έχουν μάθει να εκτιμούν την καλή κουζίνα και τις σωστές πρώτες ύλες!

Σχετικές συνταγές

Διάφορες συνταγές

Μετάβαση στο περιεχόμενο