Ή μη νηστίσιμη αν την προτιμούμε με βουτυράκι…
Μια γλυκιά πίτα, πολύ υγιεινή σε σχέση με άλλα γλυκά που προσφέρεται για τις μέρες της νηστείας και όχι μόνο… Σησάμι, καρύδια, μέλι. Superfoods όλα τους όπως λένε. Σ’ ένα παραδοσιακό γλυκό που έχει ρίζες στην αρχαιότητα και το φτιάχνουμε σε διάφορες παραλλαγές σε όλη την Ελλάδα. Εδώ στην Κρήτη λατρεύουμε το σουσάμι και το χρησιμοποιούμε σε πάρα πολλές συνταγές.
Ίσως αυτό το γλυκό είναι περισσότερο συνδεδεμένο με τη Θράκη, αφού εκεί έχει τη θέση της παραδοσιακής βασιλόπιτας. Ανάμεσα στα φύλλα της βάζουν το φλουρί. Άλλωστε τα υλικά αυτού του γλυκού είναι γεμάτα συμβολισμούς! Επίκαιρη λοιπόν η συνταγή είτε τη δούμε ως νηστίσιμη, είτε ως εορταστική. Στην θρακιώτικη εκδοχή το είχα δοκιμάσει από μια θρακιώτισσα γειτόνισσά μου στη Θεσσαλονίκη. Νέα και νιόπαντρη κοπέλα, άριστη μαγείρισσα και νοικοκυρά. Έμενε στο διαμέρισμα κάτω από το δικό μου και ανταλλάσσαμε επισκέψεις και συνταγές.
Έτσι δοκίμασα εδέσματα από την άλλη άκρη της Ελλάδας, μια άκρη που μόνο οι κρητικοί φαντάροι και στρατιωτικοί επισκέπτονταν εκείνα τα χρόνια, και μάλιστα όχι με τις καλύτερες συνθήκες…
Τώρα η Θράκη φιλοξενεί πολλούς κρητικούς ως στρατιώτες , ως φοιτητές και ως επισκέπτες και δεν φαντάζει τόσο μακρινή. Κανένας τόπος δεν είναι πολύ μακριά τελικά… Ακόμη και απ’ ευθείας πτήσεις Κρήτη- Αλεξανδρούπολη γίνονται πια. Η Αλεξανδρούπολη λοιπόν είναι ο προορισμός Aegean που επηρέασε τη σημερινή ανάρτηση. Η Αλεξανδρούπολη είναι η νέα σχετικά πόλη στην οποία εξελίχθηκε το ψαροχώρι του Δεδέαγατς μετά τον 19ο αιώνα.
Το σημερινό της όνομα το πήρε το 1920 προς τιμήν του βασιλιά Αλέξανδρου του Α’. Σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών, η Αλεξανδρούπολη είναι ένας προορισμός που αξίζει να επισκεφτεί κανείς!
Σ’ εκείνη λοιπόν την κοπελιά πρωτοείδα την κολοκύθα γλυκό κομμένη με την αρίδα, σε κείνη πρωτοδοκίμασα καβουρμά. Ανάμεσα στα άλλα κεράσματά της και η σουσαμόπιτα με σησαμέλαιο. Παρόλο που εγώ την φτιάχνω με ελαιόλαδο και γιατί το έχω ανά πάσα στιγμή και γιατί νομίζω ότι είναι ήδη έντονη η σουσαμένια γεύση σ’ αυτή την πίτα, δεν μπορώ παρά συνδέσω την συνταγή αυτή με την Θράκη και με την Αλεξανδρούπολη.
Υλικά
6 φύλλα κρούστας
1,5 κούπα σουσάμι αναποφλοίωτο
½ κούπα καρύδι
3 σταρένιες φρυγανιές τριμμένες
1 κουταλάκι του γλυκού κανέλα
½ κουταλάκι του γλυκού γαρύφαλλο
1 κουταλιά σούπας ζάχαρη
Ξύσμα ενός πορτοκαλιού
¾ κούπας ελαιόλαδο (ή ½ κούπα ελαιόλαδο και 2 γεμάτες κουταλιές βούτυρο γάλακτος)
Σιρόπι:
1 κούπα ζάχαρη
1 κούπα νερό
½ κούπα μέλι
2-3 ξυλάκια κανέλας
1 κομμάτι φλούδας πορτοκαλιού
Επί το έργον
Ετοιμάζουμε το σουσάμι. Το καθαρίζουμε από τυχόν ξένα σώματα και το αφήνουμε μέσα σε νερό για λίγη ώρα. Το βάζουμε σε σουρωτήρι λίγο λίγο και το ξεπλένουμε. Αφού στραγγίξει καλά, το απλώνουμε σε ταψάκι στρωμένο με πετσέτα να τραβήξει λίγο ακόμη υγρασία. Τραβάμε την πετσέτα και βάζουμε το ταψάκι στο φούρνο στους 160 βαθμούς να στεγνώσει εντελώς και να καβουρδιστεί. Αφήνουμε να κρυώσει.
Φτιάχνουμε το σιρόπι: Βάζουμε όλα τα υλικά εκτός από το μέλι σε κατσαρόλα και τα βράζουμε για 5 λεπτά από τη στιγμή που θα αρχίσει ο βρασμός σε μέτρια θερμοκρασία, να μην εξατμιστεί το νερό. Αποσύρουμε από το μάτι, προσθέτουμε το μέλι και ανακατεύουμε να διαλυθεί. Αφήνουμε να κρυώσει.
Αλέθουμε με κοφτά κτυπήματα στο multi το σουσάμι. Δεν το θέλουμε σκόνη, αλλά έτσι βγάζει το άρωμά του. Μερικά σπυριά μένουν και ολόκληρα, άλλα σπάζουν ελαφρά. Προσθέτουμε τα καρύδια αλεσμένα σαν ψίχουλα, τα μυρωδικά, τη φρυγανιά, τη ζάχαρη και το ξύσμα.
Χωρίζουμε τα φύλλα σε 2 κομμάτια καθένα. Απλώνουμε σε λαδωμένο ταψάκι (με μέγεθος λίγο μικρότερο από κάθε κομμάτι) 3 κομμάτια φύλλο λαδώνοντάς τα ένα ένα. Προσθέτουμε το ¼ της γέμισης . Συνεχίζουμε απλώνοντας 2 κομμάτια φύλλου (λαδωμένα) -1/4 γέμισης , εναλλάξ. Στο τέλος στρώνουμε τα 3 τελευταία φύλλα αλείφοντάς τα πάντα με ελαιόλαδο. Σπρώχνουμε τα φύλλα που περισσεύουν στις άκρες του ταψιού προς τα μέσα και με κοφτερό μαχαιράκι χαράζουμε την πίτα σε «μπακλαβαδωτά» κομμάτια σε ό,τι μέγεθος θέλουμε. Φτάνουμε μέχρι το πρώτο φύλλο.
Βάζουμε σε μπρίκι το υπόλοιπο ελαιόλαδο (και το βούτυρο αν προσθέσουμε) και το καίμε. Περιχύνουμε τη σουσαμόμιτα με το καυτό λάδι.
Ψήνουμε την πίτα σε προθερμασμένο φούρνο στους 160 βαθμούς, για 60-70 λεπτά, ανάλογα με το φούρνο ή μέχρι να πάρει ένα χρυσαφί χρώμα. Αν ο φούρνος μας είναι δυνατός ψήνουμε σε ακόμη χαμηλότερη θερμοκρασία.
Όταν είναι έτοιμη την σιροπιάζουμε με το κρύο σιρόπι. Περιμένουμε για 2 ώρες περίπου να απορροφηθεί το σιρόπι και σερβίρουμε.
update: Μετά από συμβουλή φίλης, τα τελευταία χρόνια έχω καθιερώσει το σιρόπιασμα με ζεστό -ζεστό (και τα δυο ζεστά). Πραγματικά μένουν τραγανά αρκεί να μη τα σκεπάσουμε μέχρι να κρυώσουν εντελώς!
Παρατηρήσεις
1)Οι παραπάνω ποσότητες είναι η μισή κανονική δόση. Ευτυχώς ήδη μια εταιρεία -πιστεύω ότι σύντομα θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες γιατί είναι πολύ πρακτικό- έχει στη συσκευασία της τα συνήθη 12 φύλλα κρούστας χωρισμένα σε δύο πακετάκια, οπότε μπορούμε να ξεπαγώσουμε μόνο τα 6.
2)Το ξύσμα πορτοκαλιού που προσθέτω στην σουσαμόπιτά μου καθώς και η φλούδα στο σιρόπι, νομίζω ότι της ταιριάζουν πάρα πολύ παρόλο που δεν περιέχονται στην αρχική συνταγή.
3)Η σουσαμόπιτα διατηρείται για αρκετές μέρες. Την σκεπάζουμε μόνο όταν κρυώσει εντελώς, για να μη μαλακώσουν τα φύλλα.
4) H ανάρτηση αυτή που συνδύασα με την Αλεξανδρούπολη, ένα ακόμη προορισμό της Aegean, είναι στο πλαίσιο της συμμετοχής μου στα FoodBlogAwards2015 που διοργανώνει το BHMAgourmet.
Βαγγελιώ Κασσαπάκη
Η Βαγγελιώ, δημιουργός, υπεύθυνη για το βασικό περιεχόμενο και "ψυχή" του site, είναι μαθηματικός, πτυχιούχος της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Ε.Α.Π. (Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό) με σεμινάρια και επιμορφώσεις στην "Κρητική Διατροφή" και καταρτισμένη στο πρόγραμμα "Γαστρονομικός Τουρισμός και Διεθνής Γαστρονομία" του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου. Μαγείρισσα με μεράκι και περιέργεια για τα παλιά και τα καινούρια εδέσματα, τα παλιά και τα καινούρια προϊόντα και υλικά που παράγει η Κρήτη αλλά και όλος ο κόσμος. Κυρίως και πάνω από όλα όπως λέει η ίδια, μητέρα και γιαγιά υπέροχων παιδιών και εγγονιών που ευτυχώς έχουν μάθει να εκτιμούν την καλή κουζίνα και τις σωστές πρώτες ύλες!
Εξαιρετική εισαγωγή, σούπερ περιγραφή, υπέροχο αποτέλεσμα!!! Από το πισί στο φούρνο θα πάει το Σ/Κ 😉
Να είσαι καλά Βαγγελιώ!!!
ΥΓ: έχω κι εγώ φάρο και μάλιστα φετινό 🙂
Α, Γιώργο ο δικός σου φάρος είναι εμβληματικός! Υπέροχη φωτογραφία! Ευχαριστώ για την επίσκεψη και το σχόλιο!
Κυρία Κασσαπακη, καλησπέρα! Έφτιαξα χθες τη σησαμοπιτα και τη δοκιμάσαμε σήμερα.
έκανα πολλά λάθη, κάποια από επιλογή, κάποια κατά λαθος. Κατ’αρχας, δεν έβαλα το σουσάμι στο μπλέντερ, διότι ήταν άπλυτο, και με την κούραση μου, δεν υπήρχε περίπτωση να ασχοληθώ να το πλύνω! δεύτερον, κατά λάθος ξέχασα να ψήσω το σουσάμι πριν φτιάξω τη γέμιση. Έβαλα ένα φύλλο κομμένο στα δύο παραπάνω απ’ο,τι γράφετε, γιατί μου έμεινε λίγη γέμιση.
Έβαλα ηλιέλαιο, γιατί το λάδι μας εδώ έχει βαριά γεύση, κι έβαλα 1/2 κούπα και 2 κουταλιές της σούπας.
Παρά, λοιπόν, τις ατασθαλίες και τις αβλεψιες μου, το γλυκό βγήκε συγκλονιστικά καλό. το σιρόπι πολύ στο και πολύ σωστά δοσολογημενο. Σιροπιασα καυτό με καυτό. σήμερα τα φύλλα είναι πεντατραγανα και το σιρόπι έχει απορροφηθεί πλήρως. Δεν ρέει ακόμα κι όταν βγάλεις κομμάτι από το ταψί.
Ένα άξιο υποκατάστατο του μπακλαβά, ίσως ακόμα ακόμα ο μπακλαβάς του φτωχού, χωρίς τα ακριβά υλικά (πολλά καρύδια/ αμύγδαλα, βούτυρο). Σας ευχαριστώ πολύ!!
Χαίρομαι που σας άρεσε! Οι παρεμβάσεις που κάνατε μπορεί να δίνουν διαφορετικό αποτέλεσμα, αλλά και για μένα στα σιροπιαστά γλυκά έχει σημασία το σωστό ψήσιμο και το σωστό σιρόπιασμα. Έτσι κι αλλιώς όλα έχουν τη χάρη τους 😉 !