Σουμάδα: το ποτό της χαράς

Posted on 4 Αυγούστου 2013 by Vita in Γλυκές, Παραδοσιακές, Ποτά/Σιρόπια

Ένα αρωματικό και υγιεινό σιρόπι από την παράδοσή μας !

Οι ευχές «και στα
δικά σου» ή «κι απ’ τα κουφέτα σου» που
συνηθίζεται σε γάμους και σε αρραβώνες, στην Κρήτη και σε άλλα νησιά είναι
ταυτόσημες με την ευχή «κι απ’ τσι
σουμάδες σου» ή και στσι σουμάδες σου».
Η σουμάδα είναι ένα σιρόπι από γάλα αμυγδάλου που όταν αραιωθεί με νερό γίνεται
ένα κατάλευκο δροσερό και αρωματικό ποτό. Η κρητική σουμάδα είναι ελαφρά αρωματισμένη με ανθόνερο ή ροδόνερο. Για κάποια περίοδο είχε ξεχαστεί η χρήση της αλλα τα τελευταία χρόνια έχει επανέλθει δυναμικά στις εκδηλώσεις μας!

Δεν είναι σαφής η προέλευση του ονόματός της, αν και η επικρατέστερη
εκδοχή είναι ότι προέρχεται από τη λέξη «σημάδι», αφού συνηθιζόταν να δίνεται
σαν σημάδι στα τελειώματα των προξενιών από το γαμπρό στη νύφη, στα λογοστέματα
που λέμε εδώ στην Κρήτη. Ίσως η καθιέρωσή του σαν ποτό της χαράς να οφείλεται
στο χιονάτο χρώμα του και στο λεπτό και λουλουδένιο άρωμά του. Κατ’ άλλους,
ίσως οφείλεται στο ότι είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά που το
κατατάσσουν στα φυσικά αφροδισιακά…

Οι καλύτερες σουμάδες γίνονται στην περιοχή
του Μεραμπέλλου που όπως έχω ξαναγράψει φημίζονται για τα αμύγδαλα που
παράγουν. Στις παλιές συνταγές χρησιμοποιούνται κυρίως πικραμύγδαλα, αλλά στις πιο σύγχρονες βάζουμε κανονικά αμύγδαλα αφού είναι δύσκολο να
βρεθούν πια τα πικραμύγαλα. Ενισχύουμε το άρωμα με καρπούς από κουκούτσια βερίκοκου ή άλλων φρούτων που ασπρίζουμε μαζί με τα αμύγδαλα.

Επίσης, το
κοπάνισμα των αμυγδαλόκαρπων γινόταν σε πέτρινα γουδιά. Οι σύγχρονες συσκευές
αλέσματος απλοποιούν και αυτό το στάδιο της παρασκευής της σουμάδας .

Στο
εμπόριο κυκλοφορούν αρκετές σουμάδες από μικρές ή μεγάλες βιοτεχνίες της περιοχής,
αλλά η παρασκευή της είναι τόσο εύκολη και συμφέρουσα που δεν υπάρχει λόγος να
μην φτιάξουμε στο σπίτι μας αυτό το ιδιαίτερα αρωματικό αναψυκτικό και να το
απολαύσουμε ανεξαρτήτως αν έχουμε γάμους ή αρραβώνες. Εξάλλου το γάλα αμυγδάλου
είναι τόσο υγιεινό, που είναι το must ποτό-φυτικό γάλα- των απανταχού vegetarians όπως
διαπίστωσα από μια βόλτα στο διαδίκτυο. Και το σιρόπι αμυγδάλου μπορεί να χρησιμοποιηθεί όπου και τα άλλα σιρόπια, και όχι μόνο για την παρασκευή σουμάδας.

Υλικά:

2 κούπες αμύγδαλα χωρίς τα τσόφλια (320 γραμμάρια)

8-10 πικραμύγδαλα ή κουκούτσια βερίκοκου

1 ποτηράκι ανθόνερο ή
10 σταγόνες εσάνς ανθόνερου

7 κούπες ζάχαρη

10 κούπες νερό

1 κουταλάκι χυμό λεμονιού

Επί το έργον:

Ασπρίζουμε τα αμύγδαλα: βάζουμε σε μια κατσαρόλα νερό να
βράσει και μόλις κοχλάσει ρίχνουμε τα αμύγδαλα. Σε 1-2 λεπτά από την στιγμή που
ξαναρχίζει ο βρασμός, δοκιμάζουμε αν ξεφλουδίζονται τρίβοντας ένα αμύγδαλο
ανάμεσα στον αντίχειρα και στον δείκτη, και
αποσύρουμε από το μάτι.

Το ξεφλούδισμα πρέπει να γίνεται εύκολα αλλιώς τα
αφήνουμε λίγο ακόμη. Χύνουμε το καυτό νερό και τα σκεπάζουμε με κρύο. Τα ξεφλουδίζουμε
αμέσως γιατί αν κρυώσουν δεν θα ξεφλουδίζονται.

Βάζουμε τα ξεφλουδισμένα
αμύγδαλα σε ένα μπολ και τα καλύπτουμε με 1-1,5 κούπα νερό ( αυτό το νερό
συνυπολογίζεται στις 10 κούπες) και τα αφήνουμε για 10-12 ώρες.

Αλέθουμε τα
αμύγδαλα στο multi διευκολύνοντας το
άλεσμα με το νερό που έχουν μουσκέψει
και αν χρειαστεί προσθέτουμε κι άλλο. Βάζουμε τον πολτό σε σήτα και
παίρνουμε το γάλα που προκύπτει.

Αυτός ο πολτός μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κέικ ή μπισκότα αμυγδάλου

Ρίχνουμε κι άλλο νερό πάνω από τον πολτό
αμυγδάλου. Βάζουμε τον πολτό σε μπολ, ρίχνουμε λίγο νερό και ξαναπαίρνουμε το
γάλα μέσω της σήτας. Αυτό γίνεται ακόμη μια φορά.

Πάντα μετράμε το νερό, ώστε
να χρησιμοποιήσουμε συνολικά 10 κούπες σ’ αυτά τα ξεπλύματα του πολτού.

Βάζουμε
το γάλα με τη ζάχαρη να βράσει . Επειδή φουσκώνει πολύ, σαν το κανονικό γάλα, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε
μεγάλη κατσαρόλα και να είμαστε από πάνω
του.

Ξαφρίζουμε το σιρόπι μας και το βράζουμε σε μέτρια θερμοκρασία μέχρι να δέσει, ή αν έχουμε θερμόμετρο μέχρι τους
103-104 βαθμούς. Εμένα μου πήρε περίπου 45 λεπτά. Πριν αποσύρουμε
από το μάτι, προσθέτουμε το ανθόνερο ή την
εσάνς και το χυμό λεμονιού. Το αποτέλεσμα είναι ένα κιτρινωπό αρωματικό σιρόπι που όταν αραιωθεί με νερό γίνεται κατάλευκο.

Για να
γίνει πιο φίνο το σιρόπι μας ,το ξαναπερνάμε από σήτα και γεμίζουμε αποστειρωμένα μπουκάλια . Διατηρείται αρκετό χρόνο
εκτός ψυγείου αλλά ακόμη περισσότερο στο ψυγείο.

Σερβίρουμε το ποτό μας σε
διάλυση με παγωμένο νερό 1 προς 3 ή 1 προς 4 ανάλογα με πόσο γλυκό το θέλουμε. Μπορούμε
να το αραιώσουμε και με σόδα.