Με λεμονοπορτάκαλα και ελαιόλαδο!
Στην Κρήτη φτιάχνουμε όλες τις εποχές λαδερά κουλουράκια λεμονιού και πορτοκαλιού. Ακόμη κι όταν δεν κυκλοφορούσαν καλοκαιρινές ποικιλίες πορτοκαλιών, έφτιαχναν κουλουράκια πορτοκαλιού με συμπυκνωμένο χυμό. Όσο για λεμόνια, πάντα μια δίφορη λεμονιά θα βρισκόταν σε κάποια αυλή! Ε, τώρα που βρίσκουμε ακόμη κι από τα δυο να μη φτιάξουμε μερικά;
Τα ξινόδεντρα λοιπόν τα έχουμε και για στολίδια της αυλής μας και τα λεμονοπορτάκαλα τα αγαπούμε πολύ. Τούτα λοιπόν τα κουλουράκια έχουν κι απ’ τα δυο!
Πορτοκαλομαντάρινα και λεμονοπορτάκαλα και νερατζολέμονα! Οι όμορφες κρητικές λέξεις για τα αγαπημένα εσπεριδοειδή. Από τα πιο αγαπημένα μου χαρακτηριστικά της κρητικής ντοπιολαλιάς είναι οι σύνθετες λέξεις μας.Στην καθημερινή μας γλώσσα, στις μαντινάδες μας, στα τραγούδια μας, στα χάδια και τα νανουρίσματα μας. Για δείτε…
-Παρασκευολουσμένη μου και Σαββατοστεγνώστρα
Κυριακοστολισμένη μου για πρόβαλε στην πόρτα
-Χαρήνω τη τη γλώσσα σου τη σκιζαμυγδαλάτη
που ‘ναι από μέσα κουφωτή και ζάχαρη γεμάτη
-Στρογγυλομηλοπρόσωπη, νερατζομαγουλάτη
τη πέτρα σκίζεις, κάνεις δυο, όντε καμνείς το μάτι!
-Αρισμαροβιτσόβεργα και διαμαντένια πέτρα
πως ήθελα ν’ανταμώσουμε το μάτι μου εξεπέτα.
Αρισμαροβιτσόβεργα! Πώς θα περιέγραφε κανείς πιο εύστοχα μια ψιλόλιγνη μα και μοσχομυριστή κοπελιά! Με βίτσα (βέργα) από αρισμαρί (δεντρολίβανο)!
Αναζητείστε και στο youtube το εξαιρετικό παλιό τραγούδι της κρουσταλλοβραχιονάτης (αυτή που έχει χιονάτους, λευκούς βραχίονες) με τη φωνή του Ξυλούρη:
Άνοιξε το παράθυρο
(κρουσταλλοβραχιονάτη μου)
με το χιονάτο χέρι
να δει ο ήλιος κι άλλο φως,
(κρουσταλλοβραχιονάτη μου )
άσπρο μου περιστέρι!
Εντάξει, πάλι παρασύρθηκα… Εσείς για τη συνταγή ήρθατε εδώ κι εγώ ξέφυγα με τις μαντινάδες και τα τραγούδια! Ας έλθουμε λοιπόν σε μια ακόμη συνταγή με κουλουράκια.
Έχω ξαναγράψει πως μια φορά που μετρούσα πόσες συνταγές έχω με κουλουράκια στο «επίσημο» τετράδιο συνταγών (χωρίς να υπολογίσω, χαρτάκια και τεφτέρια) είχα σταματήσει στο 50! Κι όμως στα παλιά τετράδια της μάνας μου και της γιαγιάς μου υπάρχουν ακόμη πολλές που δεν έχω αντιγράψει!
Προχθές λοιπόν που (ξανά)ξεφύλλιζα ένα απ’ αυτά τα τετράδια στάθηκα σ’ αυτή τη συνταγή γιατί μου άρεσε που περιείχε και τα δυο αγαπημένα εσπεριδοειδή. Όταν ρώτησα τη μάνα μου αν τα έχει φτιάξει αυτά τα τελευταία χρόνια, ξεκίνησε να παπαγαλίζει… «5 κρασοπότηρα ζάχαρη, 3 κρασοπότηρα λάδι» κλπ κλπ. Και αμέσως μετά: «η αγαπημένη τσι γιαγιάς ήτανε, και μάλιστα δεν τα ήθελε ροδοψημένα. Άσπρα ήθελε να μένουνε και τα έφτιαχνε γι αυτό το λόγο και τσι Πρωτοχρονιές». Έ δεν ήθελα και άλλη πληροφορία για να τα δοκιμάσω!
Κι επειδή μας άρεσαν, τη δεύτερη φορά που τα έφτιαξα, θεώρησα καλό να τα γυρίσουμε και σε video μιας και δεν έχουμε πολλές συνταγές με κουλουράκια στη συλλογή μας στο youtube. Φυσικά τα κρασοπότηρα έγιναν γραμμάρια και η αρχική δόση μοιράστηκε στο μισό! Όπως έχω ξαναπεί οι δόσεις των παλιών συνταγών είναι μεγάλες γιατί δεν ήταν εύκολο να πηγαινοφέρνουν λαμαρίνες κάθε τόσο στο φούρνο της γειτονιάς ούτε βέβαια να ανάβουν ξυλόφουρνους για …ψιλοπράγματα!
Έχουμε και λέμε λοιπόν…
Υλικά
250 ml ελαιόλαδο
300 gr ζάχαρη
150 ml χυμό πορτοκαλιού
75 ml χυμό λεμονιού
75 ml ρακή (ή άλλο λευκό ποτό)
½ κουταλάκι του γλυκού κανέλα
1 κουταλάκι του γλυκού ξύσμα λεμονιού ή πορτοκαλιού
1,5 κουταλάκι του γλυκού αμμωνία
1,5 κουταλάκι του γλυκού μπέικιν
Περίπου 850 gr αλεύρι μαλακό
Σουσάμι αποφλοιωμένο ή αναποφλοίωτο
(Το δοσομετρικό κουταλάκι που χρησιμοποιώ είναι 5 ml)
Επί το έργον
Δείτε το βίντεο, πιστεύω πως δεν αφήνει απορίες αλλά αν κάτι θέλει διευκρίνιση, εδώ είμαστε!
Εγγραφείτε στο κανάλι μας στο youtube για να μην χάνετε κανένα βίντεο της σελίδας μας!
Παρατηρήσεις
Παρατηρήσεις:
- Η ζύμη πρέπει να είναι μαλακή και εύπλαστη. Καλύτερα να λείπει λίγο αλεύρι παρά να γίνει σκληρή (αν μετά το ξεκούρασμα κολλά, προσθέτουμε 1-2 κουταλιές αλεύρι ακόμη).
- Για να κολλά το σουσάμι στα κουλουράκια, το ξεπλένουμε, το στραγγίζουμε πάνω σε βαμβακερή πετσέτα και το ανακατεύουμε με 1 κουταλάκι ζάχαρη.
- Ο χρόνος ψησίματος μπορεί να είναι 20 λεπτά αν τα θέλουμε λευκά ή 5-6 λεπτά παραπάνω αν μας αρέσουν πιο σκούρα. Μη ξεχνάμε όμως ότι ΠΑΝΤΑ εξαρτάται και από το φούρνο μας.
- Η παραπάνω δόση βγάζει περίπου 70 κανονικού μεγέθους κουλουράκια ή γύρω στα 100 αν τα κάνουμε μικρά και χαριτωμένα!
Φοβαμαι την αμμωνια μια φορά που την χρησιμοποίησα σε κατι μουστοκούλουρα μου μύριζε πολυ ακομα και μετα το ψησιμο
Μπορω να την αντικαταστήσω με σοδα?
Ναι, μπορείτε. Τα κάνει λίγο πιο τραγανά η αμμωνία αλλά αντικαθιστάται με σόδα! Εγώ θα έβαζα 2 κουταλάκια μπέικιν και 1 σόδα. Καλή επιτυχία!
Καλημέρα μπορώ να τα φτιάξω με αλεύρι ολικής; σας ευχαριστώ πολύ
Καλημέρα σας. Δεν τα έχω φτιάξει με εξ ολοκλήρου αλεύρι ολικής. Μπορεί να γίνουν πολύ σκληρά. Σίγουρα θα χρειάζεται μια μεταβολή στον ποσότητα του αλευριού, αλλά δεν ξέρω και το αποτέλεσμα στην υφή τους. Αν θέλετε κάνετε δοκιμές με αντικατάσταση της μισής ποσότητας αρχικά και σταδιακή αύξηση…