Μια ασυνήθιστη χρήση ενός συνηθισμένου καρπού!
Η συζήτηση για το σκίνο ή σχίνο εδώ μέσα άρχισε όταν πριν από 3 χρόνια. Τότε είχα πρωτοαναφερθεί στη χρήση του ως αρωματικό των ελιών, στην ανάρτηση για τις σταφιδολιές. Από τότε ένας πολύ μεγάλος όγκος πληροφοριών προστέθηκε στις λίγες γνώσεις μου γι αυτό το φυτό που μοσχομυρίζω στους περιπάτους μου αυτή την εποχή στις παραλίες του Λιβυκού.
Είτε δια ζώσης από φίλες και φίλους που ήξεραν περισσότερα, είτε από έντυπα, είτε από το διαδίκτυο έχω μάθει πια αρκετά για την αξία και τις χρήσεις αυτού του πολύ συνηθισμένου στην Ανατολική Κρήτη θάμνου. Ευτυχώς εγώ δεν έχω ακόμη χάσει την διάθεση για αναζήτηση παρόλο που διαπιστώνω ότι σε αρκετούς πια αρέσει να τα βρίσκουν έτοιμα…
Παρόλο που δεν είναι της πολύτιμης χιώτικης ποικιλίας που παράγει τη μαστίχα, ο κρητικός σκίνος (πρόκειται για το φυτό pistacia lentiscus) είναι ένα πανέμορφο αυτή την εποχή θαμνοειδές που οι Κρήτες το χρησιμοποιούσαν από την αρχαιότητα για τις αρωματικές αλλά και θεραπευτικές του ιδιότητες.
Πολύ συνηθισμένη ήταν η παρασκευή σχινόλαδου από τον καρπό του σχίνου που η λαϊκή ιατρική το θεωρούσε φάρμακο για στομάχι, για την ωτίτιδα, για δερματικές παθήσεις, για την τριχόπτωση αλλά και ως επουλωτικό. Το ξύλο του αρκετά εύκαμπτο και με μεγάλη αντοχή χρησιμοποιήθηκε σε πολλές κατασκευές. Το ίδιο το φυτό έχει μεγάλη αντοχή στις κλιματικές και εδαφικές «κακουχίες». Γι αυτό εξάλλου και δεν πτοείται από τις δύσκολες για τα φυτά συνθήκες των παραθαλάσσιων εδαφών.
Βρήκα μάλιστα εδώ ότι οι ο θάμνος είναι γνωστός στην Κρήτη από τα μινωικά χρόνια κι όχι πρόκειται για μεταμόρφωση της πολύ γνωστής στους κρητικούς νύμφης Δίκτυννας (άλλη ονομασία της Βρυτομάρτιδος) από την Άρτεμη ώστε να αποφύγει τις … επιδιώξεις του Μίνωα που πρόσβαλλαν την παρθενία της! Το μυθολογικό κομμάτι μετά κι από αυτή την πληροφορία χρήζει περαιτέρω έρευνας, πρέπει να δω και τα βιβλία μου για την κρητική μυθολογία.
Από την πρώτη εκείνη δημοσίευση με είχε πληροφορήσει φίλη μου και φίλη της σελίδας ότι στην Κάσο συνηθίζουν ακόμη και σήμερα το σχινόψωμο δηλαδή ψωμί αρωματισμένο με σκινόκαρπο. Τελικά όχι μόνο στην Κάσο αλλά και στην Πάτμο και στην Κύπρο και πιθανόν και σε άλλα νησιά να χρησιμοποιείται ως αρωματικό αρτοσκευασμάτων (σχινόψωμων και σχινόπιτων) ο σκινόκαρπος. Εξάλλου όπως είδα κυκλοφορεί αλάτι αρωματισμένο με σκινόκαρπο ενώ είναι γνωστή η χρήση του σε αλλαντικά και σε ψητά κρέατα.
Φαντάζεστε λοιπόν τη χαρά μου όταν άλλη φίλη μου και δεινή μαγείρισσα (ήδη έχω εδώ μέσα 1-2 συνταγές της) μου είπε ότι μια θεία της έφτιαχνε κουλουράκια ανεβατά που τα αρωμάτιζε με σκινόκαρπο. Τα ονόμαζε μάλιστα γεναριάτικα γιατί τα έφτιαχνε το Γενάρη! Όταν ζήτησα τη συνταγή, μου είπε: «φτιάξε τα δικά σου ανεβατά, μόνο που αντί να χρησιμοποιήσεις βρασμένη κανέλα βράσε σκινόκαρπο».
Έτσι κι έκανα! Η παλιά δημοφιλής συνταγή μου για ανεβατά κουλουράκια μεταμορφώθηκε σε νέα εκδοχή και τα σκινοκούλουρά μου δοκιμάστηκαν και κρίθηκαν υπέροχα απ’ όσους αγαπούν το άρωμα του σκίνου. Παρόλο που έκανα μόνο μισή δόση σε ένα μέρος της ζύμης πρόσθεσα μερικά από τα βρασμένα σποράκια και προσωπικά εγώ τα βρήκα εξαιρετικά (άλλοι τα θεώρησαν πολύ έντονα αρωματισμένα).
Υλικά
Περίπου 450-500 gr αλεύρι (σκληρό κατά προτίμηση)
50 gr νωπή μαγιά
¾ κούπας νερό που έχει βράσει σκινόκαρπος*
2 κουταλιές της σούπας (30 ml) ρακή, αν δεν έχετε μπορείτε να βάλετε κονιάκ
½ κούπας (110 gr) ζάχαρη+ 1 ακόμη κουταλιά σούπας
1/3 κούπας (80ml) λάδι
Επί το έργον
*Ετοιμάζουμε το «σχινόζουμο»:
Μέσα σε 1,25 κούπα (περίπου 330 ml ) νερό βράζουμε 1/2 κούπα σκινόκαρπο αφού τον ξεπλύνουμε πολύ καλά, σε μέτρια θερμοκρασία για 3-4 λεπτά. Όταν κρυώσει σουρώνουμε το υγρό.
Όταν γίνει χλιαρό παίρνουμε ¾ της κούπας και ανεπιάνουμε τη μαγιά με λίγο από το αλεύρι και τις δύο κουταλιές τη ζάχαρη. Αφήνουμε να φουσκώσει και σε άλλο μπολ αναμειγνύουμε τη ζάχαρη, το ελαιόλαδο και τη ρακή. Προσθέτουμε το μείγμα της μαγιάς και το υπόλοιπο αλεύρι ώστε να έχουμε μια ζύμη που να κολλά ελάχιστα στα δάκτυλα αλλά να ζυμώνεται.
Αφήνουμε τη ζύμη να ανεβεί μακριά από ρεύματα, σκεπασμένη με μια πετσέτα. Πλάθουμε τα κουλουράκια μας και τα αφήνουμε να φουσκώσουν.
Τα ψήνουμε σε προθερμασμένο στους 180 βαθμούς φούρνο, στη μεσαία σχάρα, για μισή ώρα περίπου ή μέχρι να ροδοκοκκινίσουν.
Παρατηρήσεις
- Μπορούμε να διατηρήσουμε τον σκινόκαρπο στην κατάψυξη αφού τον πλύνουμε και τον στεγνώσουμε καλά.
- Απέφυγα να βάλω στην σημερινή συνταγή κάτι που θα επισκίαζε το άρωμα του σκινόκαρπου. Έτσι αύξησα το «σκινόζουμο» και παρέλειψα το χυμό πορτοκαλιού. Επίσης δεν έβαλα μαστίχα ή κανέλα αλλά ούτε και σουσάμι, για τον ίδιο λόγο.
- Πρέπει να επισημάνω ότι τα διάφορα βότανα και οι καρποί κάποιων φυτών πιθανόν να δημιουργούν αλλεργικές αντιδράσεις ή να αντενδείκνυνται σε κάποιες παθήσεις.
- Οι διαδικτυακές πηγές της σημερινής ανάρτησης είναι αυτές:
- https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%87%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%82
- https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CF%81%CE%B9%CF%84%CF%8C%CE%BC%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%B9%CF%82
- http://quickbooker.org/kunden/wildherbsofcrete_com/pages/portraits-of-our-essential-oils-from-wild-herbs-of-crete/lentisk-or-mastic.php
- http://www.iucnredlist.org/details/202960/1
- http://mariakasioni.blogspot.gr/2012/06/pistacia-lentiscus-l-pistacia-chia-desf.html
Λαχταριστά φαίνονται πρέπει ομωςνα ψάξω να βρω σχοινοκαρπο ,αν έχουμε, στη Μακεδονία Σε ευχαριστουμε για την σημερινή ανάρτηση
Δεν ήξερα ότι τρώγονται οι καρποί του σχίνου.
Αγαπητή Ευαγγελία με κάτι τέτοιες αναρτήσεις σου ειλικρινά στο λέω εντυπωσιάζομαι! Από τον τρόπο που τα γράφεις, από τις πηγές σου, από αυτά που έκαναν στην Κρήτη. . . Δεν έχω λόγια! Εδώ στα βόρεια έχει σχίνα αλλά ερώτηση: όταν είναι μαύρος ο καρπός δεν είναι καλός; Στο νησάκι μου που έχουμε πολλά δεν θυμήθηκα ποτέ να έφτιαχναν κάτι τέτοιο, ή έστω να χρησιμοποιούσαν τους καρπούς σε κάτι. Ανάλογα με την απάντηση που θα μου πεις θα πράξω. Τα κουλούρια αυτά τα φτιάχνω συχνά, οπότε ας τα δοκιμάσουμε κι έτσι!
Σ’ ευχαριστώ πολύ Φρόσω μου για τα καλά σου λόγια! Λοιπόν φίλες της σελίδας από άλλα νησιά μου είπαν ότι συλλέγουν τον καρπό αφού μαυρίσει. Κι εμένα ωμός μου άρεσε καλύτερα μαύρος και ώριμος. Δοκίμασε 1-2 ωμούς να δεις αν σου αρέσει η μυρωδιά και μετά δοκίμασέ τα στη συνταγή!
Και εμείς στην Καρπαθο χρησιμοποιούμε τον μαύρο καρπό του σκίνου σε κουλούρια
Θα χαρώ να μας δώσετε συνταγή, ευχαριστώ για την πληροφορία!
Γνωρίζετε μήπως που μπορώ να αγοράσω ποσότητα σκινόκαρπου; Ευχαριστώ
Όχι, δυστυχώς δεν γνωρίζω. Τον λίγο που χρειάζομαι τον μαζεύω μόνη μου. Πιθανόν σε μπαχαράδικα να υπάρχουν, ρωτήστε!