Κουκόφαβα η κρητικιά!

Εποχή για όσπρια!

Αυτή την εποχή τα όσπρια έχουν την τιμητική τους. Ο καιρός, η νηστεία των Χριστουγέννων, η αφθονία των μικρών φτηνών ψαριών που συνήθως είναι το ιδανικό συνοδευτικό τους, η κυκλοφορία των οσπρίων νέας εσοδείας είναι  κάποιοι από τους λόγους που τα προτιμούμε. Πολλές μαγείρισσες τα μαγειρεύουν  τώρα  τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα, υπακούοντας στις επιταγές των διατροφολόγων.

Βροχερή μέρα; Μυρίζει όσπριο ή σούπα ή όσπριο-σούπα.  Με το λαχανάκι του με τη σαρδελίτσα του ή τη ρέγγα του ή το τηγανητό ψιλό ψαράκι , με το ζεστό ψωμάκι του είναι το πιο νόστιμο μεσημεριανό ! Ειδικά η κουκόφαβα, δηλαδή η φάβα από κουκιά, είναι ένα από τα πιο αγαπημένα όσπρια των κρητικών. Παραδοσιακά γίνεται από ξερά κουκιά που μουλιάζουν αποβραδίς,  και την επομένη ξεφλουδίζονται και σιγοβράζουν μέχρι να γίνουν νόστιμος θρεπτικός πουρές.

Εμείς βέβαια την φτιάχνουμε ολοχρονίς γιατί εκτός από κύριο πιάτο τη σερβίρουμε και ως ορεκτικό, ως πιάτο μέσης, συνήθως κρύα. Έτσι πολλοί επισκέπτες μπορεί να την έχουν δοκιμάσει αν έχουν επισκεφτεί την Κρήτη.

Τα τελευταία χρόνια βρίσκουμε στην αγορά ξεφλουδισμένα κουκιά και η Παρασκευή της κουκόφαβας έχει γίνει πολύ εύκολη και πολύ γρήγορη. Δεν έχει να σκεφτείς ούτε το αποβραδίς μούλιασμα ούτε το κοπιαστικό ξεφλούδισμα. Έχει γίνει από τα πιο εύκολα όσπρια! Υποθέτω ότι θα υπάρχει σε όλα τα μαγαζιά με κρητικά προϊόντα ακόμη και εκτός Κρήτης.

Η κουκόφαβα γίνεται από όλες τις ποικιλίες κουκιών αλλά είναι πολύ πιο πρακτική η παρασκευή της αν χρησιμοποιήσουμε μεγάλα κουκιά αφού είναι πιο εύκολα στο ξεφλούδισμα. Αυτό βέβαια αν χρειαστεί να τα ξεφλουδίσουμε εμείς. Τώρα που κυκλοφορούν ξεφλουδισμένα δεν υπάρχει τέτοιο θέμα.

Αν λοιπόν δεν υπάρχει πρόβλημα με την έλλειψη του ενζύμου που απαγορεύει την κατανάλωση κουκιών, αναζητείστε τη και δοκιμάστε ένα εξαιρετικό πουρέ οσπρίων. Σερβιρισμένος με το φρέσκο λάδι της εποχής  είναι πραγματικά ζηλευτό πιάτο!

Υλικά:

1 κούπα (250 ml)  κουκιά ξεφλουδισμένα

1 μέτριο κρεμμύδι

3 κουταλιές σούπας ελαιόλαδο

Αλάτι

Για το σερβίρισμα,  ελαιόλαδο κατά προτίμηση αγουρέλαιο και ψιλοκομμένο κρεμμύδι . Προαιρετικά, ψιλοκομμένο μαϊντανό.

Επί το έργον:

Ξεπλένουμε καλά την κουκόφαβα και τη βάζουμε με ΚΡΥΟ νερό σε κατσαρόλα, να τη σκεπάζει ένα-δυο δάκτυλα. Βάζουμε να βράσει και μόλις πάρει βράση προσθέτουμε το κρεμμύδι κομμάνο στα 4 ή στα 6, το ελαιόλαδο και χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία σε μέτρια προς χαμηλή.

Σιγοβράζουμε σκεπασμένο το φαγητό μας προσθέτοντας νερό κάθε φορά που εξαντλείται. ΔΕΝ ανακατεύουμε, μόνο κουνάμε πέρα δώθε την κατσαρόλα. Όταν αρχίσει να διαλύεται και να λιώνει ανάμεσα στα δάκτυλά μας, αφήνουμε να πιει αρκετά από τα υγρά της  και αποσύρουμε από το μάτι. Εδώ έχουμε δύο επιλογές: ή θα την αλέσουμε εντελώς με ραβδομπλέντερ να γίνει βελουτέ, ή θα την λιώσουμε με την κουτάλα του πουρέ ώστε να μείνει ψιχουλιαστή. Αν μας φανεί πολύ ρευστή μπορούμε να την ξαναβράσουμε για λίγο να απορροφήσει και άλλα υγρά αλλά τώρα θέλει πολλή προσοχή γιατί πιάνει εύκολα.

Όταν είναι έτοιμη την  αλατίζουμε και την  αδειάζουμε σε ρηχό σκεύος. Αφήνουμε να κρυώσει λίγο και σερβίρουμε με ελαιόλαδο, και ψιλοκομμένο κρεμμύδι και μαϊντανό. Όσο μένει στερεοποιείται.

Διατηρείται στο ψυγείο για 3-4 μέρες και σερβίρεται και κρύα.

Παρατηρήσεις:

• Όπως όλα τα όσπρια βάζουμε την κουκόφαβα κατ’ αρχήν σε κρύο νερό και δεν την αλατίζουμε πριν να είναι έτοιμη γιατί το αλάτι την σκληραίνει.
• Η κουκόφαβα έχει το πλεονέκτημα να σερβίρεται με ωμό ελαιόλαδο γεγονός που την καθιστά ιδιαίτερα υγιεινή.
• Κατά τη γνώμη μου είναι καλύτερη χλιαρή ή κρύα. Δεν είναι όμως λίγοι εκείνοι που την προτιμούν ζεστή, ως σούπα, πριν πήξει εντελώς.
• Αν δεν μας αρέσει κρύα, μεταφέρουμε όση ποσότητα θέλουμε σε κατσαρόλα με 1-2 κουταλιές νερό και τη ζεσταίνουμε ανακατεύοντας συνεχώς να μη πιάσει.
• Ο χρόνος βρασίματος εξαρτάται από την ποιότητα του οσπρίου. Η συγκεκριμένη έβρασε σε χαμηλή θερμοκρασία και ήταν έτοιμη σε μια ώρα. Φούσκωσε μάλιστα τόσο πολύ, που σχεδόν τετραπλασιάστηκε σε όγκο (άλλη απόδειξη της καλής ποιότητας ενός οσπρίου).

Καλό σας βράδυ, καλή δύναμη σε όσους περνούν δύσκολα!