Δεν μου αρέσει να αλλοιώνω τις αυθεντικές ονομασίες των διαφόρων εδεσμάτων.Το σημερινό κοτόπουλο δεν είναι βέβαια γύρος. Τον λέμε όμως «τύπου» γύρο στην οικογένεια και γι αυτό χρησιμοποίησα την ονομασία. Σε εισαγωγικά όμως αφού δεν ακριβολογώ!
ψήνεται όσο η σούβλα γυρίζει απέναντι από ένα θερμαντικό σώμα και σερβίρεται κομμένο σε λεπτά κομμάτια. Παρόλο που η επικρατούσα άποψη είναι ότι ο γύρος δεν είναι τίποτε άλλο από το τούρκικο ντονέρ που οι Έλληνες μετονόμασαν σε γύρο, αυτό δεν είναι και τόσο βέβαιο…
Θεωρείται πράγματι ότι στη σύγχρονή του μορφή επινοήθηκε τον 19ο αιώνα στην Προύσα της Τουρκίας.Υπάρχουν όμως αναφορές ότι πρώτοι οι Μινωίτες έψησαν κρέας περασμένο σε κατακόρυφη σούβλα.
Επίσης κάποιοι ιστορικοί αναφέρουν ότι οι στρατιώτες του Μεγάλου Αλεξάνδρου έψηναν κρέατα περασμένα στα ξίφη τους τα οποία στήριζαν κατακόρυφα.
Η εκδοχή με το χοιρινό κρέας (που δεν καταναλώνεται από Μουσουλμάνους, άρα δεν μπορεί να αποδοθεί στην τούρκικη κουζίνα) είναι από τις πιο δημοφιλείς και είναι η δική μας, η ελληνική εκδοχή.
Τις τελευταίες δεκαετίες στο πλαίσιο πιο υγιεινών επιλογών και φαγητών με λιγότερες θερμίδες, έχει κατακτήσει την αγορά ο κοτόγυρος δηλαδή ο γύρος από κρέας κοτόπουλου.
Στο σπίτι είναι μάλλον δύσκολο να φτιάξουμε αυθεντικό γύρο παρόλο που κυκλοφορούν κατάλληλες συσκευές. Είναι όμως χρονοβόρο και μάλλον έχει να κάνει με μεγάλες ποσότητες.
Έτσι πολλές από μας έχουμε επινοήσει διάφορες εναλλακτικές για να ξεγελάσουμε κατά καιρούς τα παιδιά μας με κάτι πιο υγιεινό από τους γύρους του εμπορίου.
 |
| Και απλή παντζαροσαλάτα ! |
Υλικά
Φιλέτο στήθος ή μπούτι (ή και από τα δύο) από 1 κοτόπουλο (περίπου 700 γρ ή λίγο λιγότερο)
1 γεμάτη κουταλιά γιαούρτι
1-2 κουταλιές ξύδι
Αλάτι
Πιπέρι
Ρίγανη ή κύμινο
1 κουταλιά ελαιόλαδο
Για το γαρνίρισμα, πίτες για γύρο, ωμές ροδέλες κρεμμυδιών, φέτες ντομάτας, στραγγιστό γιαούρτι, (και τηγανητές πατάτες για όσους δεν φοβούνται τις θερμίδες…).
Επί το έργον
Δείτε το κατατοπιστικό βιντεάκι μας για να διευκολυνθείτε!
Χωρίζουμε το στήθος σε δυο μέρη και με καλό μαχαίρι το κόβουμε σε λεπτά φιλετάκια. Τα πλένουμε, και στραγγίζουμε το νερό. Συγκρατούμε με το χέρι μας τα φιλετάκια και αδειάζουμε το νερό από το σκεύος που το πλύναμε. Έτσι συγκρατεί κάποια μικρή ποσότητα νερού. Αλατοπιπερώνουμε και προσθέτουμε το γιαούρτι και τη ρίγανη ή το κίμινο. Αφήνουμε να μαριναριστεί 1-2 ώρες.
Παράλληλα ετοιμάζουμε και τις ροδέλες κρεμμυδιών. Ρίχνουμε το ελαιόλαδο σε αντικολλητικό τηγάνι και το βάζουμε να κάψει. Αδειάζουμε τα φιλετάκια μαζί με τη μαρινάδα και τα απλώνουμε ώστε να τα έχουμε σε μια στρώση. Αφήνουμε να ψήνονται σε δυνατή θερμοκρασία χωρίς να ανακατέψουμε μέχρι να πιουν όλα τα υγρά τους και να ψηθούν από τη μια πλευρά. Γυρίζουμε και από την άλλη πλευρά με μια λαβίδα και αφήνουμε να ξεροψηθούν εξωτερικά. Δεν τα ανακατεύουμε συνέχεια αφήνουμε να ψήνονται απλώς.Η όλη διαδικασία θα πάρει 12-15 λεπτά το πολύ! Σερβίρουμε σε πίτες που ψήνουμε σε αλειμμένο με λάδι αντικολλητικό τηγάνι συμπληρώνοντας τα γνωστά συνοδευτικά κάθε γύρου ή σε πιάτο με ό,τι πρόσθετο μας αρέσει! Προφανώς
τρώγεται καλύτερα ζεστός.
Παρατηρήσεις
1)Θεωρώ ότι του πηγαίνει περισσότερο το κύμινο. Επειδή όμως είναι «δύσκολο» μπαχαρικό, προτείνω ως δεύτερη επιλογή τη ρίγανη. Αν τον θέλουμε πιο πικάντικο μπορούμε να προσθέσουμε λίγο καυτερό κοκκινοπίπερο ή κάποια πικάντικη μουστάρδα στη μαρινάδα.
2)Με ανάμεικτο στήθος και μπούτι είναι καλύτερος αλλά για ευνόητους λόγους εγώ τον φτιάχνω πιο συχνά με στήθος.
3)Οι ποσότητες που δίνω είναι αρκετές για 3-4 πίτες. Αν θέλουμε μεγαλύτερη ποσότητα είναι καλύτερα να τον βάλουμε στο τηγάνι σε δυό δόσεις. Το «μυστικό» είναι να ξεροψηθούν τα κομματάκια σε δυνατή θερμοκρασία και η μεγάλη ποσότητα δεν θα την αφήσει να αναπτυχθεί γρήγορα.
4) Πηγές πληροφοριών:
http://www.foodtimeline.org/foodsandwiches.html
http://whatscookingamerica.net/History/Sandwiches/GyroSandwich.htm
http://en.wikipedia.org/wiki/Gyro_%28food%29
Βαγγελιώ Κασσαπάκη
Η Βαγγελιώ, δημιουργός, υπεύθυνη για το βασικό περιεχόμενο και "ψυχή" του site, είναι μαθηματικός, πτυχιούχος της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Ε.Α.Π. (Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό) με σεμινάρια και επιμορφώσεις στην "Κρητική Διατροφή" και καταρτισμένη στο πρόγραμμα "Γαστρονομικός Τουρισμός και Διεθνής Γαστρονομία" του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου. Μαγείρισσα με μεράκι και περιέργεια για τα παλιά και τα καινούρια εδέσματα, τα παλιά και τα καινούρια προϊόντα και υλικά που παράγει η Κρήτη αλλά και όλος ο κόσμος. Κυρίως και πάνω από όλα όπως λέει η ίδια, μητέρα και γιαγιά υπέροχων παιδιών και εγγονιών που ευτυχώς έχουν μάθει να εκτιμούν την καλή κουζίνα και τις σωστές πρώτες ύλες!
Τον φτιάχνω έτσι ακριβώς, προτιμώ βέβαια το κύμινο με γλυκιά και καυτερή πάπρικα. Στην μαρινάδα προσθέτω 1-2 κουταλιές λάδι. Τον ψήνω σε πολύ δυνατό φούρνο στους 275 βαθμούς για 20 εως 30 λεπτά, απλωμένο σε λαμαρίνα. Εξαιρετικός!!!!!!
Ευχαριστώ πολύ που μοιραστήκατε τις ιδέες σας! Ωραία ιδέα ο φούρνος αν έχουμε λίγο παραπάνω χρόνο!