Κρητική σαλάτα με γλιστρίδα

Η δροσερή πράσινη του καλοκαιριού!

Θαρρώ πώς ήταν το πιο επιτυχημένο πιάτο σε ένα ρεφενέ που κάναμε τελευταία με φίλους και συναδέλφους. Έκλεψε την παράσταση από τα πιο σύνθετα και πιο κοπιαστικά. Σε μια μεγάλη λεκάνη, ολόφρεσκη τραγανή γλιστρίδα, αγγουράκια με τη φλούδα, κρεμμύδι νέας εσοδείας και ντομάτα λίγη, να την ψάχνεις. Καλά ανακατεμένα και αρτυμένα με λαδόξυδο. Σαλάτα του παλιού καιρού έτσι όπως την αγαπούμε στην Κρήτη!

Στην τσανάκα. Στην τσανάκα τη φτιάχνανε και οι δυο γιαγιάδες μου. Τσανάκα είναι η πήλινη λεκανίδα που βάζουν το γιαούρτι συνήθως με ίσια τοιχώματα αλλά η δική μας όπως την θυμάμαι ήταν μια τεράστια λεκανίδα (μπορεί η πάνω διάμετρος να ήταν και 40 εκατοστά…) αυτού του τύπου:

Από τη μέρα εκείνη την έχω φτιάξει άλλες δυο φορές και μάλλον θα είναι η σαλάτα του φετινού καλοκαιριού στο σπίτι μας. Η γλιστρίδα βλέπετε, είναι το ζιζάνιο που δεν ξεβοτανίζουμε ούτε από τον κήπο ούτε από τις γλάστρες μας γιατί την αγαπούμε.

Πέρα από τις σαλάτες, εμείς τη μαγειρεύουμε κιόλας.  Συνδυάζεται εξαιρετικά με κοτόπουλο (η συνταγή εδώ)  και με ψάρι (η συνταγή στα προσεχή). Η κύρια χρήση της όμως είναι στις σαλάτες μας. Πότε ως πρωταγωνίστρια  και άλλοτε ως δευτερεύον συστατικό. Ακόμη και στην πατατοσαλάτα τη χωριάτικη τη βάζουμε τώρα το καλοκαίρι. Στη σημερινή σαλάτα πρωταγωνιστεί όπως θα δείτε. Προσωπικά τη θεωρώ ως την ωραιότερη ωμή καλοκαιρινή σαλάτα!

Με την προσθήκη κάποιας πρωτεΐνης, συνήθως αυγού ή τυριού μέσα στη σαλάτα ή ψαρικού ή κρεατικού  δίπλα της, η σαλάτα αυτή μπορεί να είναι ένα ωραίο ελαφρύ γεύμα ή δείπνο που απολαμβάνουμε όλο το καλοκαίρι.  Όταν μάλιστα ένα τόσο νόστιμο πιάτο δεν δημιουργεί και τύψεις, το απολαμβάνουμε διπλά! 

Υλικά (για μια μέτρια σαλατιέρα):

2 κούπες γλιστρίδα (τα τρυφερά βλασταράκια και φύλλα)

1 μέτριο κρεμμύδι νέας εσοδείας ή μισό μεγάλο

2 αγγουράκια μικρά (τύπου Κνωσού) κατά προτίμηση βιολογικά για να τα βάλουμε με τη φλούδα

1-2 ντομάτες ή 5-6 ντοματίνια

Αλάτι

 3-4 κουταλιές σούπας ελαιόλαδο

2-3 κουταλιές σούπας κοινό ξύδι

Προαιρετικά ένα ή όσα θέλουμε από τα παρακάτω: ελιές, 1-2 αυγά βραστά (σφικτά), ξινομυζήθρα ή φέτα , κρίθινες ή εφτάζυμες μπουκίτσες ή σπασμένη κριθαροκουλούρα.

Επί το έργον:

Αφαιρούμε τα χοντρά κοτσάνια της γλιστρίδας  και κρατάμε τρυφερούς βλαστούς και φύλλα. Τη βάλουμε σε νερό με λίγο ξύδι για λίγη ώρα και την πλένουμε προσεκτικά για να μη τσακίσουμε τα ευαίσθητα φύλλα της. Την στραγγίζουμε. Πλένουμε και τα υπόλοιπα λαχανικά.

Σε μεγάλη λεκάνη κόβουμε όλα τα βασικά υλικά, αλατίζουμε και ανακατεύουμε. Αν βάλουμε παξιμάδι το απλώνουμε στο σκεύος που θα σερβίρουμε τη σαλάτα και από πάνω βάζουμε τη σαλάτα μας. Περιχύνουμε με το ελαιόλαδο και το ξύδι διαδοχικά, ή τα χτυπάμε σε ένα βαζάκι και  αρτύζουμε τη σαλάτα μας.

Σερβίρουμε και απολαμβάνουμε! 

Παρατηρήσεις:

• Δεν βάζουμε πολλή ντομάτα σ’ αυτή τη σαλάτα για να σηκώνει το ξύδι. Αλλά δεν την παραλείπουμε κιόλας. Μας αρέσει η μυρωδιά που αφήνει στο σύνολο και το ζουμάκι της…
• Οι παλιοί θα με «έκραζαν» με τις 4 κουταλιές ελαιόλαδο που προτείνω. «Το μετρούνε μωρέ το λάδι στη σαλάτα; Βάλε όσο σηκώσει!» θα έλεγε ο ίδιος ο πατέρας μου. Και ναι, της πάει της γλιστρίδας το λάδι. Η πρόταση λοιπόν είναι υποκειμενική, κι αν θέλουμε  (ή αν μπορούμε θερμιδικώς) αυξάνουμε το ελαιόλαδο και αντιστοίχως το ξύδι.
• Αν τα αγγουράκια δεν είναι βιολογικά, ας μη βάλουμε τη φλούδα. Επίσης σ’ αυτή τη σαλάτα ταιριάζουν πολύ τα κρητικά ξυλαγγουράκια (καθαρισμένα βέβαια γιατί αυτά έχουν τραχιά φλούδα)
• Προσθέτω τα αυγά ή την ξινομυζήθρα (όταν βάλω) μετά την προσθήκη του λαδόξυδου για να μη σκουρύνουν και να έχει ωραία εμφάνιση η σαλάτα μου.